May 24, 2018
Privacy Statement
Om te voldoen aan de nieuwe privacywet, de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) die vanaf 25 mei 2018 ingaat, hebben we een privacy statement opgesteld. Deze kunt u in onderstaande link inzien.
April 4, 2018
5 jaar Tuinfabriek
Na meer dan vijf jaar op het dak van Hoog Catherijne groente, fruit, kruiden, eieren, soep en gezelligheid te hebben geproduceerd is het onderhoud van de Tuinfabriek overgedragen aan ANNE. De blog zal blijven bestaan als publiek archief. Af en toe zal er nog een blog gepost worden maar dat zal onregelmatig zijn. De Tuinfabriek dankt alle medewerkers, gebruikers en bezoekers van locatie Hoog Catharijne voor hun enthousiaste reacties en betrokkenheid. We zien jullie graag weer eens bij ANNE.

Een van de mooiste foto's van De Tuinfabriek gemaakt door Ralph Kämena. Als nabeeld.
April 4, 2018
De Tuinfabriek@ANNE
Sinds juni 2017 is de Tuinfabriek niet meer actief op het dak van Hoog Catharijne. Op de plek waar de tuin stond wordt inmiddels druk gebouwd aan een nieuw verbindend gebouw. De Tuinfabriek zocht een nieuwe locatie en die werd aangedragen door Jelmer Oosthoek die sinds 2015 als vrijwilliger in de Tuinfabriek actief was. Hij schrijft daarover in zijn blog waar hij schrijft over ander andere over zijn interesse in circulaire economie van zijn woonplaats Utrecht:
Via de Duurzame Week zit ik tegenwoordig zo nu en dan bij ANNE. ANNE staat voor Alle Nederlanders Naar Energie neutraal en is een gebouw aan het Veemarktplein bij de Jaarbeurs waar je duurzaamheid kan beleven, vol met allerhande duurzame innovaties. Laatst zat ik daar aan de Duurzame Week te werken. Arthur Lippus, de initiatiefnemer, had net een dakterras laten aanleggen met ‘circulair’ sloophout uit de buurt.
Nu nog een tuin. Ik was sinds 2015 vrijwilliger bij De Tuinfabriek op Hoog Catharijne. Ik had net een mail gekregen dat deze helaas weg moest zodat op zoek moest worden gegaan naar een nieuwe bestemming. 1+1=3 en nu staat De Tuinfabriek grotendeels op ANNE, inclusief kippen.
Klik hier voor hele artikel op de blog.

De Tuinfabriek wordt ontmanteld ...

De Tuinfabriek in onderdelen op transport

Bij ANNE wordt de Tuinfabriek op het dak geplaatst.

De composttumblers, de bijentafe, vlag en aantal teeltbakken staan op het hoogste dak van ANNE.

De kippentractor, de picknicktafels, de soepkeuken, de regentonnen en het grootste deel van de teeltbakken staan op het laagste dak dat aan de gedeelde werkruimte grenst.
March 21, 2016
De lente is aangebroken

19 maart 2016 / overzicht
De winter is weer voorbij. Tijd voor voorjaarswerkzaamheden in de Tuinfabriek. Vorige week is de tuin naast de Tuinfabriek weggehaald ter voorbereiding van geplande werkzaamheden aan het ondergelegen winkelcentrum. Jammer. We zullen de uitbreiding missen. Het goede nieuws is dat we veel van het vaste eetbare plantmateriaal hebben kunnen redden. Het plantmateriaal is inmiddels uitgegraven en ingekuild in bakken die we met de vrijkomende grond hebben gevuld. Aanstaande woensdag 23 maart is er een tuinwerkdag gepland van 10.00 tot 12.00 uur waarop we alles gaan uitplanten. Ergens in april organiseren we een zaaidag.

19 maart 2016 / Het uitgegraven en ingekuilde plantmateriaal: aalbessen, rozemarijn en lavendel.

19 maart 2016 / De vier halfvolle bakken zijn gevuld met de vrijkomende grond. Geplant zijn dille, bramen en aalbessen.

19 maart 2016 / De haan Fedor heeft het inmiddels zeer naar zijn zin en loopt een beetje schor kraaiend rond.
Zin om de handen uit de mouwen te steken? Stuur ons een mail: tuinclub@detuinfabriek.org
February 29, 2016
Winterbeeld

De haan Fedor en het nieuwe hennetje Krijtje beginnen zich thuis te voelen tussen de andere hennen.

28 februari 2016 / Winterbeeld van de tuin in ruste.
September 29, 2015
Stadsimker Jan op TV
Voor degene die rechtstreeks naar het item over de bijen willen doorschakelen. Het item start bij minuut 14 en stopt bij 17.40.


September 25, 2015
De Tuinfabriek op TV (2)
Net de uitzenddata van SBS6 Beestenboel ontvangen:
Aanstaande zaterdag 26 september om 16.25 wordt het eerste item over onze stadsimker Jan en zijn bijen uitgezonden. Op zaterdag 3 oktober, om 16.25 uur wordt de Tuinfabriek als daktuin belicht. Op zaterdag 17 oktober 16.25 uur om zijn onze Stadse Barnevelder krielen aan de beurt.
Het regende enorm tijdens de opnames dus we zijn benieuwd hoe de Tuinfabriek overkomt. Volgens Denise van SBS: "zijn het echt heel leuke items geworden. Onderduiken is zeker niet nodig! Handtekening oefenen wellicht wel."
September 24, 2015
De Tuinfabriek op TV

17 augustus 2015 - Opname Beestengeluk, SBS6
Op zaterdag 3 oktober zendt SBS6 een item uit over de Tuinfabriek. Het is onderdeel van het programma Beestengeluk. Het regende enorm tijdens de opnames dus we zijn benieuwd hoe de Tuinfabriek overkomt. In twee latere uitzendingen worden specifieke onderdelen uitgelicht. Een item over onze stadsimker en zijn bijen op het dak en een speciaal over de Barnevelder krielen. De precieze data zijn hier later ook te vinden.

Tuinman Rob Verlinden op zoek naar bijzondere tuinen en dieren.

De bij in het midden is de koningin, te herkennen aan de witte (typex) stip.
September 24, 2015
De Kippenclub krijgt een haan!
24 september 2015 - Deze zomer zijn op 1 juni drie eieren uitgebroed door Dolurus, een Barnevelder kriel die in een collectieve tuin in Rotterdam woont. Daaruit kwamen twee hanen en een hen; Fedor, Daktari en Krijtje.
De haan Fedor en de hen Krijtje gaan een nieuw leven beginnen bij de drie dames die al in de Kippentractor van de Tuinfabriek scharrelen. Het is een proef. We gaan onderzoeken of het winkelcentrum klaar is voor een haan. Dus als je straks op het station van Utrecht Centraal een haan hoort kraaien kan je er zeker van zijn dat het Fedor is! De kippenclub, die de kippen op Hoog Catharijne verzorgt, wil het graag proberen. We hopen dat de vijf Barnevelder krielen het goed met elkaar kunnen vinden. Ik verwacht ze volgende week naar Utrecht te kunnen brengen.

Kuikens geboren op 1 juni in Rotterdam.

Kuikens toen ze 3 weken oud waren.

De twee hanen, bijna volwassen. Foto van 21 september 2015.

De hen Krijtje met haar broedmoeder Dolorus.
September 12, 2015
BBQ
Na het werken in de Tuinfabriek was het tijd voor een klein feestje met de leden van de Tuin- en Kippenclub. Een smakelijke BBQ met natuurlijk zoveel mogelijk oogst uit eigen tuin.

Voordat er gegeten kan worden moet er eerst gewerkt worden ...

Waarschijnlijk de laatste courgette oogst van dit jaar.

En nee, de kippen zijn niet aan het spit gegaan. Vlees komt uit winkelcentrum HC.

De truffelaardappels, vers geoogst uit de Tuinfabriek - gepoft op de BBQ. Wat een prachtige kleur en wat een volle smaak.
September 12, 2015
Het nieuwe station Utrecht
Laat 's avonds. Het is al donker. Vanaf de plek waar de bijen staan heb je een mooi zicht op het net geopende nieuwe deel van het station.

September 10, 2015
Tot januari 2018
Vrijdag 10 september 2015 - Geweldig nieuws van Ilona Timmers van Klepierre. De Tuinfabriek mag op de huidige lokatie blijven tot januari 2018! De ingeplande verhuizing van de Tuinfabriek naar een ander dakdeel van Hoog Catharijne is hiermee van de baan. Dit betekent ook dat de bijenvolken blijven overwinteren. Fijn om op deze plek door te gaan.
September 7, 2015
19,5 kilo Honing uit Hoog Catharijne
De imker heeft honing van de drie bijenvolken op het dak van Hoog Catharijne geslingerd: Dit jaar maar liefst 19,5 kg.
August 11, 2015
SBS Filmploeg komt filmen voor Beestengeluk
Maandag 17 augustus komt er een filmploeg naar de Tuinfabriek. Het SBS programma Beestengeluk gaat een tweetal items maken. Tuinman Rob Verlinden gaat daarbij op zoek naar bijzondere tuinen en dieren. Een uitzending gaat specifiek over de de tuin. De andere uitzending heeft als onderwerp de dieren in de Tuinfabriek, met name de kippen en de bijen. Onze stadsimker Jan zal daar ook bij zijn.
Heb je zin om langs te komen? We gaan wat werken in de tuin, oogsten, de kippen voeren en dergelijke. De filmcrew arriveert om 13.00 uur en zal tot 17.30 uur aan het werk zijn.
August 10, 2015
Courgette-tijd

Er valt genoeg te oogsten. Het is vooral courgette tijd!

En heel veel Oost-Indische kers ... een eetbare bloem. Lekker voor in een verse zomersalade. De smaak is ietwat pepperig, tussen bieslook, radijs, tuinkers in en maar dan met een bloemige nasmaak. Er staan inmiddels ook veel verschillende soorten pluksla ...

De kippen kijken al reikhalzend uit naar de zaden van deze zonnebloemen. We lgenieten nog even van de vrolijke bloei voordat ze het kippenhok in verdwijnen.
July 27, 2015
De Soepkeuken is weer terug op het dak

Op 23 juli is de Soepkeuken weer geinstalleerd.

Er kan weer soep gekookt worden.
July 17, 2015
Stadsimker aan het werk

Op 16 juli, tijdens een werkdag van de tuinfabriek, inspecteerde onze stadsimker Jan de bijenvolken op het dak.

De bijen produceren vollop honing en er kan over een paar weken voor het eerst geoogst worden.
July 2, 2015
Stadse bijen

Onze stadsimker Jan van der Waerdt heeft drie bijenvolken gebracht. Deze stadse bijen hebben uitzicht op het vernieuwde Utrecht CS en het Stadskantoor; een andere blik op het 'land van melk en honing'.
May 23, 2015
Soepkeuken op de Rotterdamse Oogst markt
Uit de Bouillonblog van Caja: Afgelopen zaterdag (23 mei) had Rotterdamse oogst weer een leuk feestje georganiseerd op het heemraadsplein. Als veteraan-soepkoker was ik uitgenodigd om met de producten van de markt een lekkere soep te brouwen.

In de ochtend boodschappen gedaan bij de groentekraam en met het vergaarde groen een lekkere pan gevuld!

Bloemkool, uien, nieuwe aardappeltjes, groene asperges, verse dille & peterselie, verse zuivel van boerderij Veldhoeve en huisgemaakte mosterd van mosterd & meer maakten de soep af.

Speciaal voor deze gelegenheid hadden ze de Soepkeuken opgebouwd.
May 22, 2015
Soepkeuken te gast op Zaait!
Normaal staat deze Soepkeuken, goed verborgen, in een moestuin op het dak van Hoog Catharijne, maar voor een keer is hij ook in Rotterdam te bewonderen! Vandaag, zaterdag 23 mei 2015, staat de Soepkeuken op het Heemraadsplein in Rotterdam, en vertonen een aantal Rotterdamse soepsterren er hun kunsten. Met botten en verse kruiden, groenteafval en vooral veel troost. Kom kijken, leer en proef!
De Soepkeuken
Met visafval van de visboer, groenteafval van de grootgutter uit het winkelcentrum onder het dak van Hoog Catherijne, en verse groenten en kruiden uit de moestuin op het dak, wordt soep gekookt.

Foto: Ralph Kämena, 2014
Ga hier naar de site van Rotterdamse Oogst
Soepgodin Caja / 10.00-14.00 uur
Caja Cabbollet, gaat aan de slag met restanten van de boeren op de markt. We verrassen haar in de vroege ochtend met een pakket groente, en gaan zien wat ze daar al improviserend van kan maken. Dat het lekker wordt staat vast. Voor de lunch.

Foto: Ralph Kämena, 2014. Vakantie in de tuinfabriek; geen soep maar friet van vers geoogste aardappels.
Boljon / 14.00-17.00 uur
De pannen staan te pruttelen op het vuur. Het huis geurt naar ouderwetse bouillon. En zaterdag is de primeur: Boljon staat met huisgemaakte bouillon getrokken van biologische kippen- en runderbotten op Rotterdamse Oogst. Na een rondgang langs vrienden en familie is het nu tijd om de bouillon aan een groter publiek aan te bieden. De bouillon – ook wel bone broth genoemd – staat minstens 48 uur op het vuur, zónder bouillonblokjes maar mét biologische ingrediënten en een flinke scheut liefde. Het resultaat: een voedzame bouillon die goed is voor lichaam en geest. In De Soepkeuken laten Clara Granda en Carinda Strangio van Boljon zien hoe de bouillon in een handomdraai met verse groenten, kruiden en andere smaakmakers kan worden aangevuld. De dames van Boljon waren in 2013 winnaar van de eerste editie van het 'Hoe maakt u het?’-diner.
www.facebook.com/boljonNL

Foto: Ralph Kämena, 2014
May 21, 2015
Isabelle Boon op bezoek
21 mei - Isabelle Boon op bezoek in de Tuinfabriek. Ze maakte er een reportage die straks getoond zal worden op de World Expo in Milaan.

Op zoek naar hogere perspectieven ...


Haar foto's zijn vast beter dan deze Iphone opnamens ...
May 19, 2015
Donderdag 21 mei: extra werkmoment
De plantdag van zaterdag 16 mei was een natte en bewolkte dag ... alle stekjes zijn de grond ingegaan maar de plantuien en pootaardappels nog niet. Er kan nog wat nieuw materiaal gezaaid. De bonen en erwten hebben nog een constuctietje nodig om tegen aan te groeien ... kortom er is nog het een en ander te doen.
De fotografe Isabelle Boon heeft zich zaterdag afgemeld omdat de weersomstandigheden te slecht waren voor een mooie foto serie. Donderdag aanstaande zijn de voorspellingen beter en hebben we een nieuwe afspraak gepland.
Als je zin hebt om mee te werken kan je van 16.30 tot 18.00 uur de handen uit de mouwen steken onder het motto recreëren is een werkwoord ...

Een regenachtige plantdag ... maar zoals onze stadsimker al optimistisch mailde: Ik hoop dat je tijdens het planten goed weer hebt; zo nu en dan een buitje is verder nu wel nodig.

Monique Janssens, bewoner van de Radboudveste, gaat samen met Fokke en Willem in het weekend de kippen verzorgen en kwam zaterdag even kennismaken.
May 15, 2015
Plantgoed van Hermi voor de Plantdag van 16 mei

De volkstuin van Hermi vlakbij Rotterdam Airport. Een bijzonder complex met relatief veel kassen waarin geteeld wordt.
15 mei - Rotterdam. Vanochtend op de fantastische volkstuin van Hermi biologische en buiten opgekweekte stekjes gehaald. Vier soorten tomaten: Sungold (8), Choco Rosso (4), Green Grape die geel groen afrijpt (44) en Red Grape Sugar Plum. Allemaal struiktomaten die het goed doen op het dak. Verder kruiden: dille, koriander, Japanse peterselie en Amsterdamse snijpeterselie. Bij wijze van proef: Een watermeloen die kleine vruchten geeft, 4 augurken, en 10 kleine stekjes van de soja boon die mooi klein blijft en hopelijk heerlijke boontjes geeft. Morgen gaan ze de volle grond in.

De koude kas op de volkstuin. Hier wordt gekweekt voor Rotterdam Zaait! dat volgende week zaterdag in Rotterdam georganiseerd wordt.

Op de foto lijken alle tomaten planten nog erg veel op elkaar. Labelen dus: Vier soorten tomaten: Sungold (8), Choco Rosso (4), Green Grape die geel groen afrijpt (44) en Red Grape Sugar Plum.

Deze collectie is wat makkelijker te onderscheiden: van linksboven naar rechtsonder: 4 potjes augurken, 1 potje met 2 watermeloenen, 1 potje met Japanse peterselie, 10 kleine stekjes van de soja boon, dille, koriander en Amsterdamse snijpeterselie
May 13, 2015
16 mei: Plantdag na IJsheiligen
Op zaterdag 16 mei vieren we dat de naamdagen van IJsheiligen voorbij zijn. Het markeert het moment dat de kans op nachtvorst voorbij is en de kwetsbare stekjes de volle grond in mogen. Zaterdag gaan we de tomaten, kruiden en sla buiten zetten en wat late aardappels poten. Wil je meewerken in de Tuinfabriek? Steek dan de handen uit de mouwen en kom tussen 12.00 en 17.00 naar het dak van Hoog Catharijne. Wij zorgen voor thee en koffie.
World Expo Milaan
Tijdens onze plantdag op zaterdag 16 mei komt Isabelle Boon fotograferen voor haar serie die getoond wordt op de World Expo Milaan. We hopen op mooi weer en een gezellige middag.
ROUTEBESCHRIJVING
De Tuinfabriek groeit op het dak van het Radboudkwartier. Op het winkelniveau (1e verdieping) van Hoog Catharijne vind je ter hoogte van Superstar, Steps en de Van Haren schoenenwinkel de entree naar P3 Radboudgarage. Volg de groene lijn naar de 2de verdieping. De deur staat open. Entee en deelname is gratis.
RSVP: Laat je even weten of je komt? Hoeft niet maar is wel fijn.

Vorig jaar heeft pastoor Los samen met zuster Lucy de Tuinfabriek ingezegend. Dit jaar geen heilige boontjes of gezegende kipjes ... maar hopen dat dat goed gaat.
Wie zijn de IJsheiligen?
Voordat agenda's en planners onze tijd indeelde in abstracte genummerde dagen werd de tijd gelezen en geïnterpreteerd volgens de heiligenkalender. De opeenvolging naamdagen van de verschillende heiligen gaven aan in welk seizoen we leefden. Het St. Janskruid kreeg de naam van de heilige St. Jan omdat deze plant op zijn naamdag bloeit. Zo is het ook met de IJsheilgen. De vier heiligen St. Mamertus, St. Pankratius, St. Servatius en St. Bonifatius vieren hun naamdagen op achtereenvolgens 11, 12, 13 en 14 mei en markeren in de volksweerkunde de overgang naar een meer zomerse periode. In het voorjaar, wanneer de gewassen in volle bloei staan, kan late nachtvorst veel schade aanrichten. Om dat te voorkomen worden kwetsbare planten pas na IJsheiligen, wanneer de kans op vorst sterk afgenomen is, in de volle grond gezet.
May 5, 2015
De Tuinfabriek op World Expo Milaan 2015.
De Tuinfabriek gaat onderdeel uitmaken van de fotoserie die Isabelle Boon maakt van de Nederlandse voedselproducenten in de breedste zin van het woord. Voeding en alles wat daarmee samenhangt is het centrale thema van de World Expo Milaan 2015. Share, grow, live! Van begin juni 6 maanden 'on display' in het Nederlandse paviljoen. Op zaterdag 16 mei komt Isabelle Boon fotograferen tijdens de eerste plantdag na IJsheiligen. Zin om die dag ook mee te werken? Je bent van harte welkom van 12.00 tot 16.00 uur.

Een van de beelden van Isabelle Boon die nu in het Nederlandse paviljoen getoond wordt.

Eerder maakte Isabelle Boon een serie van 'onze' boeren in Rhoon. Onder de titel 'De grond onder onze voeten'. Werk en leven in de polders van Rhoon. Op de foto Adjan Vos met zijn innovatieve tot groene aspergeoogstmachine omgebouwde fiat. Daar worden we blij van!
Op de site van worldexpomilaan2015.nl verschijnen telkens beeldcolums die de verschillende lokaties en voedselvaklui nader tonen en beschrijven De eerste column van rivierkreeftvisser staat er inmiddels op.
April 25, 2015
Tuinfabriek werkdagen
Vrijdag 17 en 24 april hebben we de teeltbakken zaai- en pootklaar gemaakt. De grond is weer vrij van onkruiden en geegaliseerd. We hebben gezaaid: veldsla, oost-indische kers, zonnebloemen, spinazie, bietjes, en nog veel meer. De kippentractor is een bak verschoven ... Wij zijn klaar voor IJsheiligen wanneer de zaailingen de grond inkunnen.

17 april / tuinclublid Hetty Ebbink

17 april / resultaat van 1e werkmiddag. De gewassen die de winter doorgekomen zijn laten we nog even staan als kippenvoer.

24 april / Ons jongste Tuinclublid Golo Van den Eynde zaait zonnebloemen en suikererwten.

24 april / Marieke Renou maakt zaaipotten voor de tomaten klaar.

24 april / We kregen bezoek van Ralf Geutjes, een student van TU Delft (Architecture / Dweling), die onderzoek doet naar sociale cohesie die collectieve ruimtes kunnen generen.

24 april / Nieuw Tuinclublid Jelmer Oosthoek die eetbare bloemen zaait.
Jelmer Oosthoek schreef er een verslag over op zijn blog.
Dank jullie en in ieder geval tot 16 mei: Plantdag!
April 18, 2015
De Tuinfabriek on the move again?
Hoog Catharijne is nog niet af ... de verbouwing is nog steeds in volle gang. De kans is groot dat de Tuinfabriek weer op een ander dak komt te staan. Op 17 april is er een van de mogelijke lokaties bekeken. Het dak op de 3de verdieping dat grenst aan het kantoor van Corio. We hopen dat we terug mogen naar het dak waar we begonnen zijn en dat inmiddels een extra verdieping heeft gekregen. We wachten af.

17 april / dak 3e verdieping grenzend aan het Corio kantoor

Nieuwe verhoogde dakvlak op de 3de verdieping van het Radboudkwartier.
April 16, 2015
We gaan weer van start
Na een grijze winter begint de zon weer te schijnen. Tijd om de teeltbakken van de tuinfabriek weer in te zaaien met lekkers dat we in de zomer willen eten. Er staan nog wat wintergroente waaronder diverse kolen en winterpenen, die we kunnen oogsten. Op vrijdag 17 en 24 april organiseren we een werkdag. Heb je zin om ook de handen uit de mouwen te steken? Je bent van harte welkom. Zie voor details de agenda.
March 25, 2015
Tegenlicht Meet Up
24 Maart werd er in de Vechtclub XL een tegenlicht Meet Up georganiseerd naar aanleiding van de Tegenlicht documentaire omtrent de digitale voedselindustrie. Ester van de Wiel van de Tuinfabriek was uitgenodigd om haar reactie daarop toe te lichten. Voor aanvang van de discussie werden de sprekers door de kok getracteerd op een verassend menu. De kok in kwestie heeft een kippentattoo. Duidelijk een erelid van onze Kippenclub.

Kok van de Vechtclub XL

Kippentattoo
February 16, 2015
Kippen instructie
Op verzoek van de nieuwe Kippenclubleden wat parktische informatische over de verzorging van onze barnevelder krielen.
KIPPENTRACTOR
Kippen zijn geweldige hoveniers. Ze spitten, wieden, bemesten en produceren eieren. In de Tuinfabriek worden ze dan ook dankbaar ingezet als medewerkers. Vier Barnevelder krielen gaan de kippentractor bemannen. Een kippentractor is een nachthok waarin de kippen 's nachts op stok gaan, 3 legnesten waar de eierenproduktie plaats vindt en een buitenren waar ze kunnen scharrelen. De kippentractor is verplaatsbaar van teeltbak naar teeltbak zodat je de kippen daar aan het werk kunt zetten waar ze nodig zijn. Ze hebben zo ook genoeg vrije uitloopruimte.

Een van de dubbelgezoomde Barnevelder krielen van Hoog Catharijne. Fotograaf An-Sofie Kesteleyn in opdracht van Vrij Nederland.
KIPPENCLUB
Wat zijn de werkzaamheden van de kippenclub van de TuinFabriek? In de kippentractor werken 3 kippen. Het zijn hennen (vrouwelijke kippen) die ook zonder haan eieren produceren. Er is gekozen voor een sociaal rustig ras, de Barnevelder Kriel, die makkelijk tam wordt (voeren doet wonderen) en het hele jaar doorlegt; dus ook in de winter. De dames willen voldoende schoon water en natuurlijk eten. Dat eten bestaat uit een mengsel van korrels en granen aangevuld met groenvoer. In basis kan je veel van de etensresten uit je eigen keuken aan de kippen voeren. Ze zijn dol op rijst en pasta. Zelfs met saus. Ook restjes sla, andijvie, het groen van wortels, de zaadlijsten van paprika's, broccoli, broodkruimels, appelkrozen ... ze vinden het allemaal heerlijk.
Daarnaast houden ze van een schoon hok. Dat houdt in dat één keer per week het strooisel uit het hok gehaald moet worden en naar de compostmachine gebracht wordt. Daarna wordt een schone laag strooisel aangebracht. Een van de zijkanten van het nachthok is een deur tot aan de vloer van het hok zodat het strooisel er makkelijk uitgeveegd kan worden. Als dank voor de goede zorg leggen ze elke dag een kakkelvers ei.

Fotograaf An-Sofie Kesteleyn in opdracht van Vrij Nederland.
VOEREN
Hoe vaak moeten de kippen gevoerd worden?
Minimaal 1x per dag voer in twee van de 3 bakken. Beter is 2x per dag. 1x ‘s ochtends en dan nog een keer om aan het eind van de dag. (afhankelijk van je eigen agenda kan dat ergens tussen 16.00 en 19.30 zijn). Ze houden ervan verwend te worden. Dus je kan extra groenvoer geven, brood, gemaaid gras vinden ze ook heel lekker... etc. Dan kan tussendoor of gelijk met de graanmix. De graanmix in de groene container is Alfamix en bevat in basis alles wat een kip nodig heeft. Je kan ook altijd wat groenvoer uit de tuin plukken. Dat kan onkruid zijn als dat er staat of nu (wintertijd) bladeren van de boerenkool bijv.
Is er ook kippengrit?
Grit is nodig voor extra kalk en voor de spijsvertering. Deze ruwe steentjes hebben ze nodig om de zaadjes in hun krop te verwerken. Het zit ook in de alfamix maar het kan geen kwaad af en toe wat grit los in het buitenhok bij te strooien. Er staat een glazen pot in de kas met grit. Dat kan je ook in het middelste bakje doen als het bakje bijna leeg is. Ze vinden het niet heel lekker dus dat blijft meestal lang staan.
Waar staat het voer?
In de kas in een groene afsluitbare container (tegen ongedierte en vocht). Is het voer bijna op? Laat het me even weten dan zorg ik voor een nieuwe zak.
Hoe vaak wordt het water ververst?
Een beetje afhankelijk van hoe de kippen zich gedragen. Er staat een grote container van 5 liter. Dat is voldoende voor ±5 dagen. De waterton kan je openmaken door de bovenkant eraf te schuiven. Je voelt wat weestand. Dat is de waterstopper. Je kan de ton dan al een emmer dragen. Water dat niet meer fris genoeg is voor de kippen graag aan de planten in de bakken geven. Regenwater wordt vanzelf schaarser …
Waar halen we water vandaan?
Uit de regenton. Dat is schoon en weinig kalkrijk water
Wie controleert de kippen op evt. ziektes?
Dat zie je vanzelf, dan krijgen ze vale lellen ipv rode en ze worden wat suf. Ester zal daar komende tijd ook mee opletten. Verder kijk ik ook altijd naar de poepjes ... diarree is niet goed. Het moet stevig zijn, bruin van kleur met wat wit erop. Dat wit is de urine.
Moeten we lege eierdozen verzamelen?
De eitjes kunnen verzameld worden in eierdozen maar neem zeker ook af en toe een eitje mee naar huis. Schrijf met een potlood de datum op het ei dan weet iedereen hoe vers het is. Een ei is zeker 1 maand houdbaar.
HOK SCHOONMAKEN
Het nachthok wordt 1x per week schoongemaakt. Er staat zaagsel in de kas voor het nachthok. De ‘vieze’ snippers incl uitwerpselen mogen in de composttrommels. Graag evenredig verdelen. De leghokken worden 1x per maand verschoond. Hier wordt stro voor gebruikt (vergis te niet met het hooi dat er ook staat) beetje doorgemengd met tabakstelen (bruinige stelen zitten in de onderste groen container). De tabakstellen zijn tegen bloedluis.
ONDERHOUD KIPPENTRACTOR
Af en toe gaat er natuurlijk iets stuk. Meld dat even via de mail club@detuinfabriek.org zodat daarop actie ondernomen kan worden.

Eieren rapen uit het hok. Fotograaf An-Sofie Kesteleyn in opdracht van Vrij Nederland.
Wie controleert de kippen op evt. ziektes?
Dat zie je vanzelf, dan krijgen ze vale lellen ipv rode en ze worden wat suf. Wij letten daar komende tijd ook op. Een goede indicator zijn de uitwerpselen ... diarree is niet goed. Het moet stevig zijn, bruin van kleur met wat wit erop. Dat wit is de urine.
HOK SCHOONMAKEN
Het nachthok wordt 1x per week schoongemaakt. Er staat zaagsel in de kas voor het nachthok. De ‘vieze’ snippers incl uitwerpselen mogen in de composttrommels. Graag evenredig verdelen. De leghokken worden 1x per maand verschoond. Hier wordt stro voor gebruikt (vergis te niet met het hooi dat er ook staat) beetje doorgemengd met tabakstelen (bruinige stelen zitten in de onderste groen container). De tabakstellen zijn tegen bloedluis.
ONDERHOUD KIPPENTRACTOR
Af en toe gaat er natuurlijk iets stuk. Meld dat even via de mail club@detuinfabriek.org zodat daarop actie ondernomen kan worden.
February 15, 2015
Nieuwe kippenclubleden
Afgelopen winter hebben nieuwe kippenclubleden zich gemeld en is er een nieuw schema gemaakt:
Weekenden: Willem en Fokke / bewoners
Maandag: Annet / Meeting Plaza.
Dinsdag: Corrie en Sanderijn / Corio
Woensdag: Om de week Lieve en Golo/ wonen in Culemborg en Coralie / Corio
Donderdag: Ron en Barbara / bewoners
Vrijdag: Ernestien, woont dicht bij HC
Nu maar hopen dat de meisjes veel eieren gaan leggen. Veel plezier.

Donderdag: Barbara Huits
January 21, 2015
de tuinfabriek op de Stem van West

Elsbeth Dijkstra in gesprek met Ida Bezemer. foto: Aafke Holwerda
Tijdens het lunchgesprek over stadslandbouw op 5 september 2014 zijn er door Elsbeth Dijkstra geluidsopnames gemaakt voor de Stem van West. Aan het woord zijn Jan Willem van der Schans (stadslandbouwonderzoeker), Daniëlle Arets (moderator), Ester van de Wiel (ontwerper) en Ida Bezemer (kippenclublid). Zie hieronder de link naar de podcast.
Overal in Utrecht en ook Kanaleneiland zijn kleinschalige, soms tijdelijke moestuineninitiatieven ontstaan. Elsbeth Dijkstra onderzoekt dit nieuwe stadslandbouwfenomeen. De motieven van de tuinders zijn heel divers, maar overal wordt door middel van groente, kruiden en fruit een grotere sociale verbondenheid gekweekt.
Van de kippenclub in de Tuinfabriek op het dak van Hoog Catharijne tot de volkstuinleden in Papendorp die hun groente verbouwen voor de Voedselbank. Ontdek de pompoenen en aardperen tussen de flats in Kanaleneiland en pluk de de eetbare watermunt uit de vijver in Park Transwijk.
In deze uitzending zijn te horen: Ghita van Bergen, Annemarie Voeten en Anne Lotte van Dit Moest!, Ester van de Wiel van De Tuinfabriek, Ton Lathouwers en Peter van Burik van amateur-tuindersvereniging De Hoge Weide, Mariken Heitman en Hans Pijls van Food for Good en Elma Roelvink van Pluk de Stad.
Muziek: Bastiaan van der Vlist
January 10, 2015
Wil je lid worden van de Kippenclub?
Het nieuwe jaar is begonnen en ook de Tuinfabriek maakt plannen voor 2015. We hopen natuurlijk op een vruchtbaar jaar met veel verse eieren, lekkere aardappels, bonte wortelen en sappige aardbeien. Maar dat gaat niet vanzelf. Daar hebben we jullie hulp bij nodig!
Een aantal leden van de Kippenclub is voor langere tijd in het buitenland; met name Willem Visser wordt zeer gemist. Gelukkig neemt Fokke Mulder de weekenden waar. Verder zijn er binnen Hoog Catharijne veel interne verhuizingen waardoor de kippenclubleden van Surfnet wat verder van de kippen zijn gestationeerd.
Daarom een oproep:
Wie wil er graag een vaste dag op zich nemen om de kippen te voeren en voorzien van vers drinkwater. En wie wil dan ook 1x per week het hok van de meisjes verversen? Als dank krijg je de verse eitjes van de dag. Goed, ze leggen wat minder in de winter, maar dat wordt weer beter als het weer warmer wordt.
October 17, 2014
Stem op de Tuinfabriek

Foto: Ralph Kämena
Stem nu op jouw favoriete Dutch design voor de Frame Public Award! De Tuinfabriek is een van de finalisten.
Je kan stemmen via je facebook en/of twitter account.
Klik hier om gelijk te stemmen op de Tuinfabriek
Op zaterdag 25 oktober 2014 wordt de prijs uitgereikt.
October 16, 2014
De Hanenclub
Zondag 12 oktober - Michael Moerman, de stadskippenspecialist, gaf een zeer informatieve en amusante workshop stadskippen houden. Nooit geweten dat kuikens ook in vliegtuigen kunnen belanden. Michael Moerman: "De kippen beleven ook allerlei avonturen, bij ons dan. Sommige kuikens gaan in een Duplo vliegtuigje. Dat vinden ze allemaal best ... Daar krijg je wel hele tamme kippen van."

Foto: Joyce Roskamp

Ida Bezemer, lid van onze Utrechtse Kippenclub, voelt aan de sporen van de haan. Messcherp.

Uitleg over het huis en hok waarin de kippen ondergebracht worden. Een luidruchtige haan haal je 's avonds weg bij zijn vrouwen en zet je apart in een goed geluidsgeïsoleerd hok in de schuur ...

De zeer tamme, uiterst geschikte stadskip van Michael: Chabo's. Op de foto de knuffelkip van zijn dochter.

Met de kip op schoot. Deze haan heeft deze zondag zijn laatste workshop beleefd en zal na verleende diensten op tafel van huize Moerman belanden.

Omdat deze Culturele Zondag 'in de ban van de man' was organiseerden we de Hanenclub in de tuinfabriek. Zes prachtige hanen lieten zich van hun mooiste kant zien en horen. Op de foto een van de twee Jersey Giants die Marij Noyons mee bracht. Marij is ook een Kippenclublid van het eerste uur.
October 7, 2014
Zondag 12 okt zijn we in de ban van de man.
Tijdens de Culturele Zondag op 12 okt van 11.00 tot 15.00 uur zijn we in de ban van de man: De kippenclub gaat op zoek naar hanen.

Op de foto de haan van Michael Moerman.
Ben je ook op zoek naar een tuindier? Kies dan voor kippen. Want kippen eten je afval. Ze wieden en spitten je tuin. Ze maken de stad levendig met hun gekakel en ze trakteren ons op verse eieren. De kippenclub van de Tuinfabriek houdt inmiddels al meer dan een jaar Barnevelder krielen op het dak van Hoog Catharijne. Hennen; geen hanen. De mannen zijn te luidruchtig. Maar de kippen zijn in ban van de man. We gaan op zoek naar hanen voor onze Hanenclub. Kom het dak op, bewonder onze kippen en ga zelf aan de slag door de workshop stadskippen houden te volgen.
WORKSHOP STADSKIPPEN HOUDEN
Kippen-deskundige Michael Moerman geeft een workshop stadskippen houden.
Workshop 1: van 12.00 - 13.00 uur.
Bij genoeg aanmeldingen ook een
Workshop 2: van 14.00 - 15.00 uur.
Schrijf je in en mail je naam en telefoonnummer naar info@detuinfabriek.org
Of kom langs en kijk of er nog plek is.
Workshop Stadskippen houden € 5,00
Entree is gratis.

September 19, 2014
Revival van groene daken in het Utrechtse Stationsgebied?
Blog van Aorta over gebruik van het Utrechtse daklandschap met de Tuinfabriek als voorbeeld.
Over de vraag of Utrecht straks het grootste voedselproducerende dak van Nederland heeft is de laatste tijd veel geschreven in de media. Sinds juni dit jaar heeft Hoog Catharijne een daktuin met kippenhok, een initiatief van medewerkers van Corio die vanuit hun kantoor uitkijken op het dak. Een eetbare tuin die langzaam over de daken van hét winkelhart van Nederland wordt uitgerold. Brengt dit initiatief weer in beeld dat er eerder plannen lagen voor het realiseren van groene daken en gevels binnen het Stationsgebied en hoe staat het daar eigenlijk mee?
Verdwenen ambities
De gemeentelijke plannen van een aantal jaren terug rond het toepassen van groene daken en gevels in het Stationsgebied lijken al geruime tijd naar de achtergrond te zijn verdwenen. Waar het grote oppervlak aan platte daken voldoende mogelijkheden bood voor inpassing, bleek een groot aantal projecten al te ver op dreef. Waar nog wel kansen lagen lijken ook die gaandeweg uit beeld te zijn geraakt. En dan is er ineens de Tuinfabriek, een eetbare tuin op het dak van Hoog Catharijne. Weliswaar is de insteek stadslandbouw een andere dan die van energiebesparing en verbetering van het stadsmilieu, toch liggen ze in elkaars verlengde. Eten, GFT inzamelen, composteren, zaaien, groeien, oogsten, koken en eten vormen bij de Tuinfabriek het productieproces. De tuin kwam er op initiatief van Corio en wordt door medewerkers samen met omwonenden beheerd. Donderdag 25 september wordt het tweede seizoen er afgesloten met een Oogstfeest.
Hub voor gezond en eerlijk eten
Verantwoordelijk voor het concept van de Tuinfabriek is Ester van de Wiel, ontwerper en curator publieke ruimte. Met bijeenkomsten wil zij het stadslandbouwnetwerk versterken door niet alleen stadslandbouwers, maar ook de projectontwikkelaar, de vastgoedeigenaar, de architect en de journalist aan tafel uit te nodigen. Door een netwerk te bouwen van diverse expertises en belanghebbenden kunnen stadstuinen een belangrijke hub worden in de stad waar kennis kan worden verkregen over gezond en eerlijk eten, waar gecreëerd kan worden en waar ook de groene vingers in de praktijk gebracht worden. Over het nut en de noodzaak van stadslandbouw voor een groene stad schreef Anne Marie Gout eerder al een blog voor Aorta. Daarin refereert Gout aan een besluit uit 2012 van het toenmalige gemeentebestuur, dat gezondheidsaspecten structureel moeten worden meegenomen bij alle ruimtelijke ontwikkelingen in Utrecht en de rol die daarin is weggelegd voor de GG&GD.
Veranderende inzichten
De Tuinfabriek op het dak van Hoog Catharijne lijkt, met het oog op gemeentelijke ambities, dus een welkom initiatief. Het brengt ook eerdere plannen in herinnering rond de inpassing van groene daken en gevels in het Utrechtse Stationsgebied, ontstaan nadat de klimaatcrisis, luchtkwaliteit, energiegebruik en aantrekkelijke woon- en werkomgeving in beeld kwamen. Terwijl de plannen voor herontwikkeling van het Stationsgebied er toen al lagen, wijzigden de inzichten over onder andere de toepassing van groene daken sterk. Het grote oppervlak aan platte daken in het Stationsgebied bood en biedt daarvoor nog steeds veel mogelijkheden. Provincie en gemeente Utrecht namen om die reden jaren terug het initiatief tot een onderzoek naar mogelijke toepassingen. Ingenieursbureau Utrecht benaderde daarvoor de vijf grootste private eigenaren van locaties in het gebied, te weten Corio, Jaarbeurs, NS Poort, ProRail en Rabobank. Daarbij werd gekeken naar de realiseringsmogelijkheden op korte (binnen 5 jaar) en lange termijn (binnen 15 jaar) op zowel bestaande als nieuwe gebouwen.
Link naar artikel op de site van Aorta, door Maurice Hengeveld op 19-09-2014
September 17, 2014
Oogstfeest! Wie zaait, die oogst.

Graag nodigen wij je uit voor het Oogstfeest van de Tuinfabriek op donderdag 25 september 2014 van 16.00 tot 20.00 uur.
Onder het genot van de verse oogst en live-muziek vieren we een vruchtbaar seizoen op het dak van winkelcentrum Hoog Catharijne. Snoep van de net geslingerde honing van onze stadsimker. Pluk tomaten voor je salade. Trek je eigen kruidenthee. Slurp van de verse pompoensoep uit de Soepkeuken. Maak kennis met onze Barnevelder krielen en proef hun kakelverse eieren. We eten niet alles op, maar we leggen ook een wintervoorraad aan; voor de kippen en ook voor onszelf.
PROGRAMMA
13.00 uur Oogsten
13.30 uur Wintervoorraad aanleggen
14.00 uur Kippentractor verplaatsen
14.30 uur Mise en Place
15.00 uur Soep koken
15.30 uur Tafel dekken en bar klaarzetten
16.00 uur Start Oogstfeest
16.00 uur Welkomstwoord Ester van de Wiel
16.15 uur Start proeverij (doorlopend)
17.00 uur Live-muziek
18.00 uur Soep en brood
19.00 uur Live-muziek
19.45 uur Afsluitende woorden door dichter
Wil je het productieproces van de Tuinfabriek van dichtbij meemaken? Help dan mee tussen 13.00 en 16.00 uur en meld je aan op info@detuinfabriek.org. Geen zin om de handen uit de mouwen te steken? Je bent vanaf 16.00 uur van harte welkom op het Oogstfeest.

TOEGANG Iedereen is welkom. De toegang en de proeverij zijn gratis. Voor drankjes rekenen we de kostprijs. ADRES EN ROUTEBESCHRIJVING Te voet: Op het winkelniveau (1e) van Hoog Catharijne vind je ter hoogte van de Van Haren schoenenwinkel de entree naar P3 Radboudgarage. Volg de groene lijn naar de 2de verdieping. Met de auto: parkeer in de Radboudgarage (P3), rijd in de garage door naar achteren en ga naar rechts. Neem de lift naar de 2e etage.
September 12, 2014
Uit een BAM-hijskraan
12 september 2014 - We ontvingen zojuist dit vogel-perspectivische beeld uit een bouwkraan van de BAM die op Hoog Catharijne aan het werk is.

September 10, 2014
Pers: Vrij Nederland
10 september 2014 - Sinds woensdag in de winkel: het weekblad Vrij Nederland. Ze hebben een nieuwe rubriek en de tuinfabriek is de eerste broedplaats waaraan ze aandacht schenken. Trots!

De fotograaf An-Sofie Kesteleyn maakte de fotoserie in opdracht van Vrij Nederland. Nog een paar mooie beelden die het blad niet haalde.






September 9, 2014
Lunchgesprekken in de Tuinfabriek
5 september 2014 - Een paar hanen op het dak van Hoog Catharijne; stadstuinen op alle 300 NS stations en een restaurant voor restproducten; dat zijn slechts enkele van de vele ambities die vrijdag 5 september gedeeld werden tijdens een lunchbijeenkomst met stadslandbouw experts in de Tuinfabriek.

Initiatiefnemer Ester van de Wiel, ontwerper en programmamaker van de Tuinfabriek, beoogt met de bijeenkomst het stadslandbouwnetwerk te versterken door niet alleen stadslandbouwers, maar ook de projectontwikkelaar, de vastgoedeigenaar, de architect, de journalist aan tafel uit te nodigen. Door een netwerk te bouwen van diverse expertises en belanghebbenden kunnen stadstuinen een belangrijke hub worden in de stad waar kennis kan verkregen kan worden over gezond en eerlijk eten, waar gecreëerd kan worden en waar natuurlijk ook de groene vingers in de praktijk gebracht worden.

Daniëlle Arets was moderator van de Lunchgesprekken. Is lector Strategic Creativity aan de Design Academy Eindhoven en ervaren debatleider.

Links: Noor Scheltema is onderzoeker Vastgoed & Ontwikkeling bij NS Stations. Zij denken na over stadslandbouwbouw op en bij NS-stations. Uitgaande van routes en routines kan er een heel stadslandbouwnetwerk gekoppeld worden aan de verschillende stations. Midden: Ilona Timmers werkt voor Corio Nederland BV en is betrokken bij het Groene Daken project dat tot doel heeft een tuinenroute op Hoog Catharijne te realiseren. Rechts: Monique Dirven werkt voor de gemeente Utrecht als projectleider Kunst in de Openbare Ruimte.

Links op voorgrond: Martin Knuijt, directeur van OKRA Landschapsarchitecten. Aan het woord Jan van de Waerdt, een zeer gedreven en ervaren stadsimker die ook in de Tuinfabriek twee volken houdt. Op de voorgrond rechts: Robbert Jongerius van Koningshof. Een nieuw Utrechts stadslandbouwbedrijf in een kas. Naast zijn werk als stadsboer studeert hij landschapsarchitectuur aan de academie voor Bouwkunde in Rotterdam

Rechts: Elsbeth Dijkstra maakt een web-radiodocumentaire over het verbouwen van groente in de stad Utrecht. Rechts: Ida Bezemer die werkt bij Surfnet (locatie Hoog Catharijne. Zij is Kippenclublid van het eerste uur. Ze houdt thuis ook een aantal prachtige kippen en heeft een kippencursus gevolgd. Zij is onze kippenfluisteraar die al menig collega zo ver heeft gekregen dat ze lid zijn geworden van de kippenclub. Zonder zo een betrokken tuin- en kippenclub lid zou de Tuinfabriek niet zo goed functioneren.
Tijdens het voorstelrondje blijkt dat vele expertises aan tafel zitten; waaronder NS, Corio en Gemeente Utrecht die proberen een goede voedingsbodem te creëren voor stadslandbouw. Stadslandbouweconoom Jan Willem van der Schans die verkent hoe stadslandbouw zich kan verhouden tot beter energiegebruik. Diverse stadslandbouwers, waaronder een stadsimker, een journalist die een documentaire maakt over het project en bewoners van Hoog Catharijne die vooral erg enthousiast zijn over de Tuinfabriek.

Ans Withagen, samen met Marijke Orthel auteur van Lekker Eetbaar Utrecht, en samen met Ester van de Wiel verantwoordelijk voor de lunch van deze middag.

Wortelsoep met Oost-Indische Kers geoogst uit de teeltbakken van de Tuinfabriek en aangevuld met sinaasappelsap en room uit de winkel.

Wat ze allen delen is een gezond geloof in het belang van stadslandbouw. “Je eigen eten verbouwen is niet alleen lekkerder en gezonder, het leert je ook leven met de seizoenen”, aldus Ans Withagen, samen met Marijke Orthel auteur van Lekker Eetbaar Utrecht, en samen met Ester van de Wiel verantwoordelijk voor de lunch van deze middag.
Na een voorstelrondje wordt verkend welke rol alle tafelgenoten vervullen; voelen ze zich vooral pionier waarbij ze gericht zijn op het ontginnen van nieuwe plekken of zijn ze meer gericht op het cultiveren en onderhouden of wellicht het zaaien of oogsten? Meer dan 40% voelt zich pionier, niet vreemd daar in Utrecht stadslandbouw nog een vrij korte ontstaansgeschiedenis kent.

Ans Withagen

Meer dan 40% van de deelnemers ziet zichzelf als een pionier.
Uit de introductieronde blijkt ook al snel dat er hiaten in het netwerk zitten; zo is er vrij geringe kennis omtrent verdienmodellen. Kennis die hard nodig is, vindt bijvoorbeeld de Koninghof. Die twee jonge landbouwarchitecten van dit recente initiatief laten weten dat ze nu enkel kunnen bestaan door subsidie vanuit de gemeente. Ook de meeste andere stadslandbouwers geven te kennen dat het lastig is om ‘te leven van de oogst’.
Jan Willem van der Schans: “stadsgrond is relatief erg duur en de opbrengst is – vanwege het kleine oppervlakte - relatief laag. Maar laten we vooral niet onderschatten dat de meeste boeren in Nederland het ook niet redden zonder subsidie. Bovendien rekenen we niet de sociale winst mee die ook geboekt wordt uit het samen verantwoordelijkheid nemen voor een stuk publieke ruimte. Zeker als we deze Tuinfabriek ook benutten voor het energiezuiniger maken van Hoog Catharijne dan kan de tuin zeker renderen.”


Jan Willem van der Schans is onderzoeker aan LEI Wageningen UR en stadlandbouwdeskundige van het eerste uur.
Kan Hoog Catharijne over een paar jaar het grootste stadslandbouwbedrijf van Nederland worden, met een grote kippentuin, rondscharrelende varkens die leven van de wat de consumenten in het stationsgebied niet meer opeten, melk en ijs van koeien, een champignonkwekerij in de kelder. Het lijkt, getuige het enthousiasme van de deelnemers, een haalbaar scenario. Voorlopig zal de Tuinfabriek niet braakliggen!
Verslag: Daniëlle Arets
Foto's: Aafke Holwerda

Ans en Sonja bereiden het dessert voor.

Een heerlijke afsluiter met aardbeien en lavendelcake. Dankje wel ans voor deze fantastische lekkere gerechten!
August 20, 2014
Vakantie in de Tuinfabriek
20 augustus - De vroege aardappels zijn klaar om geoogst te worden. Het is vakantie in Utrecht maar wij zijn niet dicht maar juist open! Een beeldverslag van Aafke Holwerda.

Na een korte introductie worden de taken verdeeld.

Omdat we gaan oogsten trekken we werkkleding aan; eerst een schort om,

daarna handschoenen aan. Klaar om te oogsten.

We oogsten vroege aardappels.

Weg met de handschoenen. Met blote handen in de aarde wroeten is veel fijner.

Er blijkt een volle oogstemmer aan aardappels verstopt te zitten in de grond. Met de wormen die we vinden verwennen we de kippen.

Nadat de aardappels geoogst zijn vormen we een nieuwe club; van zwarte handen.

Niets wordt weggegooid. Het aardappellof verdwijnt in de composttumbler en wordt straks weer nieuwe grond.

Nu alles uit de grond is splitsen we op in groepjes.

De aardappels worden gewassen.

Pitjes en eventueel groene (en dus giftige) delen worden weggesneden.

We oogsten bietjes en wortels voor de oh zo lekkere en toch gezonde groentechips.


Ook die krijgen een wasbeurt in de spoelkeuken

en worden ontdaan van loof dat als lekkernij aan de kippen gevoerd wordt.

Bij friet hoort mayonaise dus halen we wat kakelverse eieren uit de kippentractor.

Voor de mayonaise hebben we alleen het eigeel nodig. De eieren worden gesplitst. Een klusje dat operste concentratie vraagt.

Met wat hulp lukt dat heel aardig.

Citroen, mosterd en een beetje olie erbij en dan rustig kloppen waarbij telkens meer olie toegevoegd wordt.

Mayonaise!

De gewassen aardappels zijn nog geen frietjes.

Met een semi-professionele frietsnijder (met dank aan Luc die het aan ons uitleende) worden pergecte frieten gesneden.

De frituurpan staat klaar en de vader van een van de kinderen werpt zich op als patattenbakker.

De friet is klaar

om geproefd te worden. Net geoogste aardappels zijn zo lekker.

Feest! Dit voelt echt als vakantie.

Trotse koks.

Uit een aantal grote aardappels zijn stempels gemaakt. met bietensap bestempelen we de chipszakjes.

De groentechips is klaar

om mee naar huis te nemen als ze niet al eerder opgesnoept zijn.

Vers is lekker!
July 24, 2014
Soepkeuken in werking

Na de feestelijke inwijding van de Soepkeuken afgelopen donderdag, staan de volgende activiteiten op de agenda van de Tuinfabriek alweer voor de deur.
Zaterdag 26 juli a.s. is iedereen van harte welkom om aan de slag te gaan in de Soepkeuken. De tuin puilt uit van de verse groente waar we een heerlijke soep van gaan maken. Kook soep en proef de tuin.
We zijn open van 11.00 - 14.00 uur.

Foto: Aafke Holwerda

Filmstill gemaakt met drone door Rooie Peper
July 21, 2014
In vogelvlucht

Filmstill Rooie Peper
Tijdens de opening op 17 juli heeft Rooie Peper in opdracht van Corio Nederland BV filmopnames gemaakt. Om een mooi overzicht van het Hoog Catharijne complex te krijgen hebben ze ook gefilmd met een drone.

Filmstill Rooie Peper
July 20, 2014
Nieuw lid Kippenclub
Tot september hebben we een nieuw kippenclub lid. Sandra Kalsbeek die werkt bij Pax Christi verzorgt ze op dinsdagen. Welkom! Geniet van de eitjes.
In de vakantie zal onze oudgediende Willem Visser, bewoner van het appartenmentencomplex, een oogje in het zeil houden en de vakantiedagen van de werknemers opvangen.

Sandra Kalsbeek
July 12, 2014
Donderdag 5 juli: opening Soepkeuken

RSVP je naam, telefoonummer en emailadres naar info@detuinfabriek.org
July 12, 2014
Tuinfabriek is verhuisd
Na drie dagen hard werken in vrij extreme weersomstandigheden maar met een fantastisch bouwteam, is de Tuinfabriek verhuisd naar een ander deel van het dak van het Radboudkwartier. We zijn te vinden aan de kant van Meetingplaza. Entree via winkelniveau blijft hetzelfde.

Hoogste punt bereikt. Foto: Brenda van Zanten
June 23, 2014
Tuinfabriek is finalist Dutch Design Awards 2014
Trots kunnen we melden dat de Tuinfabriek een van de finalisten van de Dutch Design Awards 2014 is.

Foto: Ralph Kämena
De Tuinfabriek is finalist van de categorie:
SERVICE & SYSTEMS
Diensten en methoden waarbij vormgeving op innovatieve wijze voor meerwaarde zorgt. Deze projecten hebben als doel om de burger of de consument nieuwe inzichten te verschaffen, bewust te maken, te begeleiden of te informeren. Er is hierbij sprake van een tastbaar (offline of online) resultaat.
De commissie: In dit project is een systeem tastbaar gemaakt wat zorgt voor een breed gedragen implementatie. Het personeel van de omliggende bedrijven benut actief de ruimte en voelt zich verantwoordelijk voor het onderhoud van de tuin. Sterk aan de Tuinfabriek is dat het op meerdere plekken toepasbaar is. De ontwerpvaardigheden maken het verschil in de mate van het succes en het voortbestaan van het systeem. Ester van de Wiel brengt de publieke ruimte nog dichter bij de mens.
De winnaars worden tijdens de Awardshow 2014, die op zaterdag 18 oktober 2014 gehouden wordt, bekend gemaakt. Meer informatie over het Dutch Design Jaarboek 2014 en de tentoonstelling tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven volgen.
June 22, 2014
De Tuinfabriek: fase 2
Deze zomer wordt fase 2 van de tuinfabriek gerealiseerd. We gaan een drietal werktuigen bouwen: een Schillenboerkar, een Soepkeuken en een Soepkar.
Het doel is het winkelcentrum van Hoog Catharijne te verbinden met het productieproces van de Tuinfabriek door de twee verschillende systemen met elkaar verweven. Een Schillenboer(in) gaat GFT-resten inzamelen en sorteren op kwaliteit. Resten die gebruikt kunnen worden als ingrediënten (zoals vissengraten en -koppen van de vishandel) worden aangevuld met verse producten uit de Tuinfabriek. In de Soepkeuken wordt er vervolgens soep van gemaakt die met de Soepkar teruggebracht wordt naar het winkelcentrum. Sla. wortelloof, resten rijst, pasta en dergelijke worden apart gehouden als kippenvoer. De kippenclub zal daarmee de kippen extra verwennen. Alle plantaardige resten die niet meer te gebruiken zijn als voedsel voor mens of dier verdwijnen in de compostinstallatie. De geproduceerde compost vormt de nieuwe grond voor toekomstige tuinuitbreidingen op de daken van Hoog Catharijne.
De uitbreiding van de Tuinfabriek wordt mogelijk gemaakt door genereuze ondersteuning van Kunst in het Stationsgebied.
June 22, 2014
Bijennieuws

Bijen voelen tijdens de bijenworkshop op 11 mei. foto: Aafke Holwerda
Onze kippenfluisteraar Ida is gestoken door een boze bij.
Over de reactie die optreed nadat je door een bij gestoken bent: Bij de eerste paar keer dat je gestoken wordt reageert lichaam met een algemene afweer die in dichtstbijzijnde klier wordt opgeroepen. Die maakt extra afweercellen aan en geeft een aspecifieke reactie.
Als je vaker gestoken wordt de reactie steeds specifiekere: Er treedt dan immunisatie op waardoor je ongevoeliger wordt voor de stoffen in bijensteek. De zwelling na een steek wordt met name veroorzaakt door het mierenzuur en verdwijnt na paar dagen.
Omdat de bijen op dit moment zeer royaal nectar halen plaatst de imker dinsdag nog een extra honingkamer voor het tweede volk. Dat is een kwestie van paar minuten werk, maar omdat de bijenstal niet afgesloten is zal de imker vooraf iedereen die in de Tuinfabriek rondloopt vooraf even waarschuwen. Als de imker aan het werk is kan je dus beter wat afstand tot de bijenstal houden.
Over 3 weken wordt de honing geoogst en lijkt erop dat het een prima jaar is voor lindebloesemhoning! We kijken al uit naar de proeverij.
June 22, 2014
De Tuinfabriek gaat verhuizen
Het zat er aan te komen. We gaan verhuizen naar een ander deel van het dak op Hoog Catharijne. Corio, de eigenaar en vastgoedontwikkelaar van het winkelcentrum, heeft besloten de verbouwing van het dak waar de tuinfabriek nu werkt eerder te starten. Van 9 juli tot en met vrijdag 11 juli gaat de Tuinfabriek verhuizen. Op zondag 13 juli toeren we mee met Culturele Zondag.
De toegang naar de Tuinfabriek via de trap bij Parkeergarage P3 blijft hetzelfde.

De nieuwe opstelling met de Soepkeuken die ook geplaatst zal worden als uitbreiding van de Tuinfabriek. De nieuwe lokatie is ook op het dak van het radboudkwartier, aan de zijde van Meetingplaza.
June 21, 2014
Bijennieuws

De stadsimker Jan van de Braendt bij zijn observatiekast tijdens de bijenworkshop op 11 mei 2014. Foto: Aafke Holwerda
Nieuws van onze stadsimker: Afgelopen middag de bijenvolken gecontroleerd; ze bleken veel nectar te halen. Een verstoring vinden ze dan niet leuk; zelf maar één prikje gehad bij het opruimen. Bij zwaaien of wegwuiven komen de bijen naar je toe. Pas als ze verstrikt raken (in haar of baard) willen ze steken: in dat geval eerst (dood)wrijven en dan verwijderen.
Nu de bijen al veel nectar hebben gehaald bleek de kast van de volken al helemaal vol; daarop staat nu de extra honingkamer met tien lege raampjes. In het andere volk heb ik twee lege ramen gehangen voor bouwen (en vullen) van raat. Mogelijk moet daar over aantal dagen ook een extra honingkamer op.
Net als afgelopen middag probeer ik dat te doen op een moment dat weinig of geen andere mensen in de buurt zijn.
Als de linde uitgebloeid is kan na 10-14 dagen honing geoogst worden; dan breekt een periode aan van weinig bloeiende nectarbloemen – juli – en moeten ze mogelijk gevoerd worden (en behandeld worden tegen mijten).
Wat mij betreft blijven ze staan tot verplaatsing van de tuin geregeld is; daarna moeten ze in ieder geval een eind weg gezet worden anders vliegen ze terug naar de oude plek.
June 12, 2014
Volksverhuizing geslaagd
Op donderdag 12 juni - De bijen van onze stadsimker zijn maandag naar Hoog Catharijne gekomen. Onze stadsimker Jan van de Waerdt gaf vandaag een bijenworkshop en liet ons betonhoning proeven. Met mooi materiaal van een boswachter werden er bijenhotels gemaakt voor wilde bijen.

Bouw je eigen bijenhotel

Een van de resultaten.

De stadsimker met zijn twee bijenvolken.
June 10, 2014
Volksverhuizing: de bijen zijn gearriveerd.
Stadsimker Jan van de Waerdt: heeft een tweetal volken voor de Tuinfabriek geselecteerd. Voor de bijen is de plaats waar ze komen te staan zeer belangrijk; na verplaatsen gaan ze zich eerst ínvliegen. Daarbij oriënteren ze zich op nieuwe plaats. De eerste paar dagen zijn er dus veel bijen te zien voor de kasten en gaan de bijen ook op zoek naar nectar. De zoekbijen vliegen overal heen en geven dan in de kast door waar voedsel te halen is; als ze wat vinden richten de bijen zich op die voedselbron en nemen ze de kortste route. Verder kan een volksverhuizing alleen plaatsvinden als de bijen niet meer vliegen en allemaal thuis gekomen zijn. Dat is 's avonds als het donker is. Daarom zijn de bijen afgelopen maandagavond al geplaatst. Naar verwachting gaan volgende week de lindebomen in de buurt van Hoog Catharijne bloeien en kunnen de bijen meteen aan het werk.

De bijenstallen van Jan van de Waerdt.

Ze zijn gearriveerd en staan op de kweektafel van de Tuinfabriek. Die hebben we voorlopig toch niet nodig want alle stekjes staan inmiddels in de teeltbakken.

Bijenstallen zijn bouwconstructies waarin bijenkorven staan opgesteld; vooral die ten behoeve van de winning van honing, maar ook voor de bestuiving van o.a. fruitbomen.
Stadimker Jan van de Waerdt: "Zelf vind ik het wel een grappig experiment om te zien wat de bijen gaan doen."
We zijn benieuwd wat de bijen vinden van het leven bovenop Hoog Catharijne. En we wachten met spanning af hoe de honing uit de Tuinfabriek zal smaken.
May 23, 2014
Kunst in het Stationsgebied
In de zomer van 2013 vond het eerste grote project van Stichting Kunst in het Stationsgebied plaats: Call of the Mall. In het drukke winkelgebied van Hoog Catharijne waren ruim 30 kunstwerken te zien van nationale en internationale kunstenaars. De website www.callofthemall.nl geeft een goed beeld van de werken die er te zien waren. Hier staat een lijst met de reacties uit de media. Call of the Mall trok 100.000 extra bezoekers naar Hoog Catharijne.
Kunst in het Stationsgebied werkt momenteel aan een nieuwe kunstplan voor het Stationsgebied. In de tussentijd hebben ze aan Ester van de Wiel gevraagd een uitbreiding voor de Tuinfabriek te ontwikkelen.
De Tuinfabriek is een initiatief Ester van de Wiel en wordt mede mogelijk gemaakt door de Stichting Kunst in het Stationsgebied en Corio Nederland BV.
May 18, 2014
Stadslandbouwdag Utrecht
Op zaterdag 16 mei werd de stadslandbouwdag in Utrecht gehouden. De Tuinfabriek deed natuulijk ook mee.
Marijke Orthel van Eetbaar Utrecht schreef er het volgende over:
"Er was zo ongelofelijk veel te zien en te beleven in Utrecht! Naast de verschillende tuinen, imkers en stadsveeboeren zijn ook diverse restaurants, winkels en ijssalons aangehaakt met speciale gerechten en proeverijen. Zelf ben ik op twee locaties geweest: Westplein en Koningshof. Westplein zag er prachtig uit, echt een stoere festivallocatie met leuke initiatieven, alleen zaten we niet in de loop waardoor er alle gelegenheid was om er samen een relaxte dag van te maken. De Voortuin van Lombok heeft een vliegende start gemaakt en staat al vol eetbaar groen.
Koningshof was zeer sfeervol en gezellig druk. Dat begon al met de kruidenproeverij van Victor ‘Plukker’ van de Keuken van Gastmaal en liep door tot de boekpresentatie. Nieuw Bureveld trok veel bezoekers met de koeien die naar buiten sprongen en de appelrondo’s van bakker Niels waren ook heel populair. De Tuinfabriek wist pas later van de dag, deed meteen mee en trok in de gauwigheid toch nog een leuk aantal bezoekers. Het Voedselbos trok ondanks de verre locatie veel publiek met leuk programma. De combinatie met de Dag van de Amateurkunst werkte goed. Metaalkathedraal kreeg laaiend enthousiaste reacties,
Tuinenpark Ons Buiten kreeg opvallend veel bezoekers zaterdag en weet dat ook aan Proef Eetbaar Utrecht. Spinoza presenteerde vooral met en voor de buurt. De Halte was hard aan het werk – op Facebook zag ik de eerste omtrekken van de eetbare bushalte.
Het afsluitende diner was een supereind van een bijzondere dag. Laten we vooral trots zijn op wat we hebben laten zien en proeven. Als je wat doet, valt er ook weer veel te leren. Dus dat gaan we ook doen. Proef Eetbaar Utrecht is nog jong en zit vol energie. Ik geniet daar met volle teugen van en weet dat ik niet de enige ben."

Koningshof
May 12, 2014
Pastoor Los heeft de Tuinfabriek ingezegend
Zondag 11 mei heeft pastoor Los samen met zuster Lucy de Tuinfabriek ingezegend. We hebben nu heilige boontjes en gezegende kippen. Dit is wat het AD erover schreef.

Zaterdag 17 mei kunnen de kwetsbare gewassen naar buiten. Steek je handen uit de mouwen en help mee met het uitplanten van courgetten, tomaten en pompoenen. Zie agenda voor meer informatie.

Foto: Aafke Holwerda

Foto: Aafke Holwerda
May 7, 2014
IJsheiligen en Europese Kijkdagen
Ester van de Wiel ontwikkelde als onderdeel van Call of the Mall voor een van de tamelijk onaantrekkelijke daken van het winkelcentrum Hoog Catharijne een geheel zelfvoorzienende daktuin: de Tuinfabriek.
Eten, composteren, zaaien, groeien, oogsten, koken en eten vormen het productieproces van deze fabriek. Bewoners en werknemers binnen Hoog Catharijne maar ook leerlingen werken toegewijd mee in de Tuinfabriek. Daarnaast zijn er wormen, bijen en kippen actief als hoveniers die zich gespecialiseerd hebben in composteren, bestuiven, wieden en schoffelen.
Tijdens de Europese Kijkdagen verwelkomen we iedereen graag in de Tuinfabriek. We openen onze deuren op zondag 11 mei van 11.00 tot 15.00 uur.
Wil je weten hoe de Tuinfabriek werkt en welke producten er gemaakt worden? Steek dan samen met o.a. Ester van de Wiel de handen uit de mouwen en werk zelf mee in de Tuinfabriek: aardappels poten, stekjes uitplanten, pauzeer in de Tuinkantine en volg de cursus stadskippen houden van kippendeskundige Michael Moerman. Verder wordt een rondleiding door een bewoner van Hoog Catharijne verzorgd en is er informatie over de bij als werknemer van de Tuinfabriek.

Michael Moerman met zijn Chabo's
11 mei is de eerste van de vier naamdagen van de IJsheiligen. Het markeert het moment dat de kans op nachtvorst voorbij is en de kwetsbare stekjes de volle grond in mogen. Om 14.40 uur zal de pastoor dit plantjaar inzegenen.

Sint Mamertus heeft zijn naamdag op 11 mei.
De Tuinfabriek heeft meer stekjes geproduceerd dan waarvoor er plaats is. Dus zoekt u nog stekgoed? Of heeft u ook teveel van hetzelfde. Bezoek dan onze stekjesbeurs om te ruilen of te kopen.
Meer informatie op www.detuinfabriek.org.
Schrijf je in voor de cursus Stadskippen houden en mail je naam en telefoonnummer naar info@detuinfabriek.org waarna je meer informatie ontvangt.
Wil je een andere keer komen kijken? De Tuinfabriek is open op dins- en vrijdagen van 10.00 tot 14.00 uur en tijdens bijzondere activiteiten.

foto: Ralph Kämena
De Tuinfabriek wordt financieel ondersteund door Stichting Kunst in het Stationsgebied en Corio Nederland BV.
May 6, 2014
IJsheiligen
Voordat agenda's en planners onze tijd indeelde in abstracte genummerde dagen werd de tijd gelezen en geïnterpreteerd volgens de heiligenkalender. De opeenvolging naamdagen van de verschillende heiligen gaven aan in welk seizoen we leefden. Het St. Janskruid kreeg de naam van de heilige St. Jan omdat deze plant op zijn naamdag bloeit. Zo is het ook met de IJsheilgen. De vier heiligen St. Mamertus, St. Pankratius, St. Servatius en St. Bonifatius vieren hun naamdagen op achtereenvolgens 11, 12, 13 en 14 mei en markeren in de volksweerkunde de overgang naar een meer zomerse periode. In het voorjaar, wanneer de gewassen in volle bloei staan, kan late nachtvorst veel schade aanrichten. Om dat te voorkomen worden kwetsbare planten pas na IJsheiligen, wanneer de kans op vorst sterk afgenomen is, in de volle grond gezet.
May 5, 2014
Hoe kom je in de Tuinbriek?
Routebeschrijving:
Met de trein, fiets, lopend: je vindt de Tuinfabriek in Hoog Catharijne ter hoogte van de Van Haren schoenenwinkel. Daar tegenover zit een pinautomaat van de Rabobank. Rechts daarvan is de entree naar P3 parkeergarage Radboud. De witte deur door, twee trappen op en dan ben je bij de Tuinfabriek.
Met de auto: parkeer in de Radboudgarage, rijd in de garage helemaal door naar achteren en ga dan nog een paar meter naar rechts met de auto. Pak de lift en stap uit op de 2e etage, dan kom je bij de Tuinfabriek.
April 30, 2014
Tuindag
Op vrijdag 25 april hebben we weer gezaaid, gepoot en geplant. De kwetsbare stekjes gaan er pas in nadat de IJsheiligen hun naamdag hebben gevierd. Het begint er weer fijn uit te zien. Lente!

Marij en Willem van de Tuinclub aan het werk.
De kippentractor is weer naar een andere teeltbak gereden die ingezaaid is met mals gras. We gaan zien hoe snel dat ze dit veld verorberd hebben.

Vers gras!

Surfnetters: Dank voor jullie hulp!
March 19, 2014
Nieuwe Kippenclubleden

Paulien op donderdagen.
En te leuk: Alex Kip ook van Surfnet.
Foto komt nog.
Sandra werkt bij Pax en verzorgt op dinsdagen de kippen, in ieder geval tot september.
March 18, 2014
De Tuinfabriek draait door
Na een relatief rustige winterperiode is de Tuinfabriek weer klaar voor het voorjaar. Heb je zin om lid te worden van de Tuin- of Kippenclub? Meld je aan via info@detuinfabriek.org. Je kan de Tuinfabriek bezoeken op dinsdag of vrijdagen tussen 10 en 14 uur. Neem de trap bij de Radboud parkeergarage naar de 2de verdieping. De deur staat open.

October 26, 2013
De Tuinfabriek gaat door
25 oktober - Afgelopen vrijdag is er met een clubje gewerkt in de tuin. Een aantal teeltbakken is leeggehaald, de compost is over een aantal bakken verspreid en de Kippentractor is weer een bak opgeschoven. Er staat nog steeds veel oogst. Als je wil kom naar het dak en eet je buik vol.

Kippentractor verplaatst. Het teeltvak rechts ervan is inmiddels mooi leeggemaakt en gespit.
Na het werken in de tuin is er een overleg geweest met de clubleden en Corio over het voortzetten van de Tuinfabriek. Ester van de Wiel zal komend jaar verbonden blijven aan de Tuinfabriek. We kijken er naar uit om met jullie samen de Tuinfabriek ten volle te benutten en ervan te genieten.
De meeste werkzaamheden in de Tuinfabriek zijn seizoensgebonden. In de lente worden de plantbedden klaargemaakt. Er wordt gezaaid, voorgekweekt, geplant en gestekt. In de zomer is vooral water en voeding geven belangrijk. Er wordt gewied, planten opgebonden, geoogst en er worden kleine activiteiten (lunches etc) georganiseerd. In de herfst wordt de laatste oogst eraf gehaald en wordt de tuin winterklaar gemaakt. In de winter is het tijd voor onderhoud en het maken van een zaai- en plantplan voor het jaar daarop. Het hele jaar rond wordt er gecomposteerd, voor de kippen gezorgd en eventueel met de basisschool samengewerkt. Het doel van de Tuinfabriek is zoveel mogelijk lekkere eetbare producten te maken en een fijne groene buitenplek te bieden aan bewoners en werkers van Hoog Catharijne.
October 4, 2013
Voer voor de kippen

4 oktober - De zonnebloemen waarvan de zaden inmiddels goed gedroogd zijn worden aan de kippen gevoerd. Ook de maiskolven laten ze zich goed smaken.
September 26, 2013
Kippentractor verplaatst

26 september - Vandaag voor de eerste keer de kippentractor naar een andere teeltbak verplaatst. De kippen zijn de laatste plantenresten van de pompoenplanten aan het verwerken.
September 25, 2013
Vanaf de 13e verdieping
Op 22 juli heeft fotograaf Ralph Kämena de Tuinfabriek in beeld gebracht vanuit de omliggende appartementen en kantoren.

Vanaf het balkon van Surfnet op de 4de verdieping.

Vanaf de 9e verdieping Radboudveste.

Vanuit appartementencomplex Radboudveste met op achtergrond het nieuwe station in aanbouw.

Vanuit de allerhoogste verdieping van appartementencomplex Radboudveste. Met links de theepot van Lily van der Stokker. Foto's: Ralph Kämena
September 21, 2013
Oogstfeest
20 september – Wie zaait, die oogst!
Na een warme groeizame zomer is het tijd de pompoenen, aardappels, sla en tomaten te oogsten en te proeven wat de Tuinfabriek heeft voortgebracht. Een goed moment om andere clubleden en betrokkenen te ontmoeten tijdens een smakelijke maaltijd.

Geoogst voor diner: diep paarse truffelaardappels voor de tortilla en gele wortels.

Verschillende slasoorten en tomaten voor een verse salade. Kruiden voor de dressing.

Omdat de weerspelling er niet goed uitzag mochten we een leegstaand kantoorpand aan de het dak gebruiken.

Verse salades en 4 verschillende dressings met dank aan Marije en Patty voor de hulp.


Aan de pompoensoep.
September 21, 2013
Laatste dag Call of the Mall
De Tuinfabriek is een van de bijna 30 werken van Call of the Mall, de tentoonstelling die sinds juni te zien is in en om Hoog Catharijne en Utrecht CS. Zondag 22 september is de laatste dag van Call of the Mall. Maar de Tuinfabriek leeft voort! Dat betekent dat u ook na 22 september kunt genieten van de kust en keur aan fruit, groente en eieren op het dak van Hoog Catharijne.

September 16, 2013
Kunstuitleg
16 september - Vandaag om 12 uur kunstuitleg over de Tuinfabriek van Ester van de Wiel. Op het dak van Hoog Catharijne Utrecht. Gratis, en neem je lunch mee! (kun je er zelf verse kruiden op doen).

September 8, 2013
Food in the Streets

foto: Inge de Boer
Inge de Boer blogt over 'Food in the Streets' en schreef een blogpost over de Tuinfabriek:
It was the best time of the year to do it. Harvest is ready to be picked while outside temperatures are still pleasant. I took some days off, bought all-day train tickets and traveled through the Dutch Randstad to see some of the many urban farming projects realized. Here a report, on facebook the photos.
(...)
Next stop was at Utrecht Central Station, or more specifically the Hoog Catharijne shopping centre which connects the station with the old city center. A weird place and nominated several times as the most ugly place in the country. Also the owner has realized this and decided to initiate a summer full of cultural events. These days cultural events in the Netherlands can’t succeed without some innovative food projects. In this case an urban farm on top of the mall. Not just an urban farm. No, one created by an artist and maintained by the inhabitants from neighboring apartment buildings. Now they both profit; the artist has her caretakers, while the inhabitants can look to and live on a beautiful designed and green (!!) rooftop.
Besides tomatoes, pumpkins, potatoes, zucchini and the like, this garden also left room for The Chickenclub (yes, some two legged ladies walking around in their cage here) and to composing machines. With this making it a more realistic copy of an average daily diet, traditionally composed out of vegetables, grains or potatoes and fish or meat.
During my visit, the garden work had just finished and the neighbors enjoyed a drink, some snacks and a barbecue. It is interesting to see that, while people one floor below hurry to catch trains or get their children from daycare, on this rooftop people relax, enjoy the late summer evenings and where able to create something beautiful out of a space which was ignored for years. Well, done!
(...)
September 6, 2013
Tomatenoogst
06 september - De wilde tomaten groeien in overvloed. Vandaag is een deel geoogst en ingemaakt voor het Oogstfeest.

Wilde tomaten - Bush tomatoes. De tomaatjes zijn erg klein. Kleiner dan cherry tomaatjes maar ze smaken verrukkelijk.

De oogst voor het Oogstfeest. (inclussief vers laurierblad)

De kippen zijn populair tijdens de goedbezochte rondleidingen.
September 1, 2013
Het dorp Hoog Catharijne borrelt
Vrijdag 30 augustus - Melle Smets organiseerde samen met de bewoners van de drie appartementencomplexen in Hoog Catharijne een kennismakingsborrel in de Tuinfabriek. Bewoners hebben heerlijke hapjes verzorgd en de Tuinfabriek heeft een bijdrage geoogst.

's Middags hebben we samen met bezoekers vroege aardappels opgegraven. Er zitten gemiddeld 20 aardappels onder elke plant.

De aardappels zij samen met rozemarijn uit de Tuinfabriek gepoft op een BBQ.

De 'wilde tomaten' zijn grotendeels rijp. Heerlijke smaakbommetjes.

Een van de bewoners heeft verse kruiden en eetbare bloemen geknipt voor de kruidenboter die bij de gepofte aardappels geserveerd is.

Na alle voorbereidingen was het tijd voor proeven en kennismaken.

August 28, 2013
Blog op Artslant

Ester van de Wiel, De Tuinfabriek (The Garden Factory), 2013; Photo: Andrea Alessi.
(...)
At its best, the exhibition makes a familiar place feel new. Either by function or the contingencies of installation, many artworks reveal little-known spaces in ways that make you think differently about Hoog Catharijne and what goes on there. Ascend a private stairwell and find an enclosed rooftop-turned-vegetable-garden courtesy of Ester van de Wiel; visit a forgotten cabaret in pristine 1970s condition to watch a film by Gabriel Lester; or attend a backstage walking tour to discover subsurface locations and temporalities within the mall superstructure. Other projects change how you think about the spaces that everyone knows. Pilvi Takala's "permit-full zone”, for example, designates a normal shopping corridor as place where visitors can do things that would usually require official clearances (the artist applied for as many permits on behalf of visitors as she could).
(...)
August 23, 2013
Kippenclub in de vakantie
Tijdens de vakantieperiode gingen de vaste leden van de Kippenclub zelf natuurlijk ook op vakantie. Gelukkig waren er voldoende vervangende leden waardoor de Kippenclub inmiddels een mooie omvang begint te krijgen.

Calluna is een van de vervangers van onze kippenfluisteraar Ida tijdens haar vakantie.
August 23, 2013
Corio Kookt
Vrijdag 23 augustus - Patty Tollenaar, die de catering voor Corio verzorgt, heeft deze vrijdag de lunch gemaakt voor de kantoormedewerkers in Hoog Catharijne. Ze maakte heerlijke wraps die duidelijk populair zijn! Het was een drukke en gezellige lunch voor herhaling vatbaar.

Patty Tollenaar

De Kippenclub heeft eieren opgespaard zodat die bij de lunch geserveerd kunnen worden.

August 20, 2013
Pompoenen worden groot.

De pompoen lijkt elke week wel weer 4 cm groter gegroeid. Dit is een van onze favorieten. Mooi oranje vruchtvlees met een nootachtige smaak.
August 20, 2013
Oost-Indische kers is lekker!

Oost-Indische kers is een supergewas waarvan je zowel het blad, de bloemen als de zaden kunt eten. Ze smaken pittig en tuinkersachtig.
August 16, 2013
Rode-snijbiet-soep
Vrijdag 16 augustus. Vandaag is een deel van de rode snijbiet geoogst. Dat was hard nodig. Door het af en toe uit te dunnen (=oogsten) groeit het steeds door en blijven de scheuten jong. Het is duidelijk een minder populair gewas dan bijvoorbeeld courgette. Het is in de winkel nauwelijks verkrijgbaar omdat het zo moeilijk te bewaren is. De grote vraag is ook hoe snijbiet te bereiden; Het is een goede wokgroente en is vergelijkbaar met wilde spinazie.

INGREDIËNTEN 4 personen - 750 gr snijbiet - een grote ui - 1 l. groentebouillon - flinke scheut (koks)room - boter - olijolie

VOORBEREIDING: snipper de ui, was de snijbiet bladeren en slinger droog.

BEREIDINGSWIJZE: Bak de gesnipperde ui in boter en olijfolie. Voeg de snijbiet toe en stoof de groente ca. 5 minuten. Voeg daarna de bouillon toe en breng aan de kook. Maak glad met de staafmixer, voeg een flinke scheut room toe, laat nog 1 minuutje koken en serveer.

Lekker met een fijngehakt hardgekookt eitje. Wij voegde wat citroensap toe voor een frisse toets. Een blaadje verse munt of fijngesneden blad van de Oost-Indische kers werd ook gewaardeerd.



Na de lunchtijd schoven een aantal medewerkers van Call of the Mall nog even aan.
August 15, 2013
BBQ voor vrijwilligers
Woensdag 14 augustus
Call of the Mall krijgt tijdens de kunstmanifestatie veel ondersteuning van vrijwilligers. Tijd om ze te verwennen met een BBQ in de Tuinfabriek.

De courgettes komen uit de tuin. De worsten (nog) niet.

August 9, 2013
Soep uit de Tuinfabriek
Vrijdag 8 augustus. Het is weer tijd om te oogsten. De Tuinfabriek maakte courgettesoep in een geimproviseerde keuken. Iedereen was welkom om tussen 12.30 tot 13.30 uur het resultaat te proeven.

Courgette oogst: prachtige gele.

Verse munt
Vandaag is een deel van de courgettes geoogst voor de lunch; gele en groene. Verder is de munt ook ruim vooradig. Het recept is van Jamie Oliver. Heerlijk fris. De volgende ingrediënten zijn nodig voor 4 personen:
* 6 lente-uitjes
* 1 kg groene en gele courgettes
* olijfolie
* klontje boter
* ½ citroen
* 8 takjes verse munt
* 1,4 liter biologische groentebouillon
* 5 volle eetlepels zure room
* 150 g vers geraspte cheddar of Goudse kaas
Helaas hebben we geen citroenen in de tuin ... wie weet komt dat nog ooit. De bosuitjes waren eerder al geoogst omdat er zoveel luis op was gekomen dat het een gevaar vormde voor de andere gewassen.



De soep was nog niet klaar. Een mooie aanleiding om even een ronde in de tuin te maken.
Recept
Snijd de lente-uitjes en courgettes in dunne plakjes. Leg ze met een scheutje olijfolie, een klontje boter en een flinke snuf peper en zout in een grote pan op matig tot laag vuur. Rasp er de schil van ½ citroen bij en voeg de blaadjes van 2 of 3 takjes munt toe.

Stoven in boter en olijfolie

Improv keuken
Roer alles goed door elkaar en laat de courgette terwijl je ongeveer om de 5 minuten roert, 40 minuten pruttelen. Houd de temperatuur goed onder controle en let op dat de boel niet aanbrandt. Als de plakjes courgette zo langzaam garen worden ze echt waanzinnig lekker - het geheim van de unieke smaak zit hem in het langzame bakken en de tijd.

Na 40 minuten heb je als het goed is een zacht, groengeel courgetteprutje. Draai het vuur hoger, voeg de bouillon toe en breng de soep aan de kook. Neem hem van het vuur en roer er 3 eetlepels zure room, de geraspte kaas en het sap van de geraspte halve citroen bij. Voeg de rest van de muntblaadjes toe, maar doe er ook een paar in een kopje koud water voor de garnering.
Pureer de soep tot hij glad is. Proef een hapje, voeg eventueel nog wat peper en zout, munt en citroensap toe, en verdun hem als je hem nog iets te dik vindt met een scheutje water.

In de rij voor de soep.
Er zijn ongeveer 40 kommen soep geserveerd. De eters waren voornamelijk medewerkers uit de omliggende kantoren en een enkele bezoeker die via Call of the Mall de Tuinfabriek kwam bezoeken en blij verrast was met een kommetje soep.


De tafels van de tuinkantine zijn berekend op 12 man per set. Er is plaats voor 24 mensen. Blijkbaar passen er ook 16 man aan één set. Bij maximale bezetting kunnen er 32 man aanschuiven!


Bij een Tuinkantine hoort corvee ... zelf je bestek in de afwasbak leggen en de borden opstapelen.
Volgende week weer!
Dan kookt de Tuinfabriek samen met Patty die de lunches voor Corio personeel verzorgt. We gaan proberen een mooie rode snijbietsoep te maken. Iedereen is vrijdag weer van harte welkom tussen 12.30 en 13.30 uur.
Bring your own drinks.
August 9, 2013
Kippen zijn goed aan de leg

Foto: Han Hazewindus

Tijd voor een Hoog Catharijne ontbijt met verse eitjes ... Wie wil? Mail naar info@detuinfabriek.org
August 9, 2013
Toekomstige oogst

De pompoenen beginnen al een aardige maat te krijgen. De grootste is nu zo'n 13 cm doorsnee. Er zijn ook nog veel hele kleintjes. De oogst zal zo begin september zijn. We kijken er naar uit. Foto: Han Hazewindus

Als de tomaten zo mooi afrijpen komt er een fantastische oogst van vele verschillende soorten. Foto: Han Hazewindus

Foto: Han Hazewindus

De suikermais bloeit. Maar zien of er een mooie kolf ontstaat. Oogstbaar hopelijk eind september. Foto: Han Hazewindus

Bloeiende oregano. Foto: Han Hazewindus
August 2, 2013
VrijMiBo

Voorbereidingen bij 34ºC
Vrijdag 2 aug 2013. Op deze snikhete dag organiseerde Corrie, een van de medewerkers van Corio en kippenclublid, een VrijMiBo in de Tuinfabriek. Lekker buiten met af en toe een zuchtje wind. De wijnproeverij startte met een heerlijke fruitige witte wijn (met een bijzonder laag alcoholpercentage: 6%) die de benodigde verkoelende verlichting bood. Met een kinderbadje vol ijskoud water en wat waterpistolen was het vakantie zomergevoel compleet.

Verkoeling en proeven.

July 23, 2013
Fotowedstrijd Utrecht Dichtbij

Fotowedstrijd De foto van het werk van Ester van de Wiel is gemaakt door Jeroen Marseille. Ook meedoen aan de fotowedstrijd van Call of the Mall? Maak de komende week een aansprekende foto (minimaal 500 KB en maximaal 3 MB) van het werk IP van Matthew Darbyshire dat te vinden is voor de Albert Heijn in Hoog Catharijne. Mail de foto vóór 27 juli naar foto@callofthemall.nl o.v.v. je naam en telefoonnummer. De winnaar verdient 50 euro en publicatie van zijn foto.
UTRECHT - Op het dak van Hoog Catharijne scharrelt een groepje Barnevelder Krielkippen. Daarnaast staan sla, radijsjes en courgettes uitbundig te groeien. De Tuinfabriek is een oase van groen in het winkelcentrum.
Ontwerper Ester van de Wiel is een van de deelnemende kunstenaars aan de tentoonstelling Call of the Mall in Hoog Catharijne. Braakliggende terreinen, doodlopende straten, ongebruikte hoeken van pleinen en platte daken: dat zijn de plekken in de stad die Van de Wiel tijdelijk in gebruik neemt. Ze onderzoekt, ontwerpt en test er activiteiten die er doorgaans niet plaatsvinden. Zoals een botenbouwersclub, een veldkeuken, een mobiele bierbrouwerij of in dit geval een moestuin. Op het dak naast bioscoop Catharijne, aan de voet van de Radboudveste, creëerde zij een eetbare tuin, compleet met kippen, regenwaterinstallatie, compostmachine en picknicktafels.
Kippenclub
In de jaren 70 was boven het Radboudkwartier een openbare ruimte aangelegd. Een geplaveid plein met bankjes, verlichting en prullenbakken, bedoeld om aangenaam te vertoeven. Maar door de overlast van junks moest het plein worden gesloten. In haar bijdrage aan Call of the Mall heeft Van de Wiel het dak weer openbaar willen maken door er een tuin aan te leggen. ‘Er lag al een tuintje, op initiatief van de bewoners van de Radboudveste, die behoefte hadden aan groenere daken,’ vertelt ze. ‘Daarnaast heb ik een eetbare tuin gemaakt, met groenten en kruiden die groeien in één seizoen. Dingen die je wilt eten bij je lunch, denk aan sla, radijsjes en aardbeitjes, zodat ook omringende bedrijven er iets aan hebben, zoals Corio, en Seats2 Meet.’ Samen met bewoners van de Radboudveste verzorgen zij de tuin, en ook scholen dragen een steentje bij. Albert Heijn levert gft-afval om compost van te maken en een speciale ‘kippenclub’ zorgt voor de Barnevelder Krielen.
De rijpe andijvie, courgettes en tuinbonen zijn voor de mensen die energie in de tuin steken. Er is wel eens een bezoeker die een kropje sla meeneemt, maar dat is eigenlijk niet de bedoeling. ‘Je moet er wel iets voor doen,’ aldus Van de Wiel. ‘Wie zaait, die oogst!’

Overzicht van de inzendingen.

Deze inzending geeft een prachtig overzicht van de opbouw van de Tuinfabriek. Het is genomen op de oogstdag van Basisschool de Puntenburg.
July 22, 2013
Buiten werken

Lekker buiten werken ...

terwijl de kipjes een eitje leggen. Foto's: Ralph Kämena
July 22, 2013
Bezoekers

Bezoeker via Call of the Mall (herkenbaar aan gids)

Maar ook de bewakers en schoonmakers van Hoog Catharijne weten de Tuinfabriek inmiddels te vinden.

Er is een merelpaar gesignaleerd die de wormen uit de bakken pikt.
July 22, 2013
Verse eieren

Corrie kijkt voordat de werkdag erop zit nog even of de kippen genoeg eten en drinken hebben. De vers gelegde eitjes gaan mee naar huis voor bij het ontbijt.
July 20, 2013
Afblijven, kunst!

Onder de titel Afblijven, kunst! publiceerde het Mondriaanfonds op 19 juli 2013 een artikel over Call of the Mall. Hieronder een deel. (Klik voor het hele artikel de link onderaan.)
Call of the Mall is jubelend ontvangen in de media. "Utrecht heeft zich op de kaart gezet’", constateerde Trendbeheer. De Telegraaf kopte: Call of the Mall ontregelt winkelen. En volgens NRC Handelsblad maakt de kunstmanifestatie Hoog Catharijne een betere plek. Curator Maaike Lauwaert vindt het een groots compliment.
Expres is gekozen voor de drukste plek van Nederland, dat zich afficheert met fashion, food, freetime, fun. Met 9 miljoen bezoekers per jaar komen hier meer mensen dan bijvoorbeeld op Schiphol. En Corio, eigenaar van Hoog Catharijne, werkt graag mee vertelt Lauwaert. Call of the Mall verhoogt immers "de belevingswaarde" van het winkelcentrum. Kort na de opening werden 30.000 extra bezoekers geteld.
Sommige kunstwerken mogen blijven, zoals De Tuinfabriek van Ester van de Wiel: een zelf voorzienende daktuin waar gft-afval uit winkels wordt verwerkt tot compost en kippen zorgen voor bemesting. Samen met buurtbewoners houdt Van de Wiel de tuin bij. Aanvankelijk zag Corio de tuin vooral als problematisch, vertelt Lauwaert, nu mag-ie blijven wegens succes. Tussen de middag wordt er geluncht en het uitzicht dat het vergroende dak biedt is veel beter. "Soms kun je met een probleem een probleem oplossen."
July 11, 2013
Pompoenen voor september

De pompoenen doen het erg goed. We verwachten in september een mooie oogst.
July 11, 2013
Kippenverwennerij

De buitenste bladeren van de sla gaan naar de kippen.

Kippenclublid Ida is buitengewoon populair bij de kippen ... haar geheim: gedroogde meelwormen.

Voor wat, hoort wat.
July 11, 2013
Oogsten voor de lunch

Verse oogst voor de lunch van de kippenclubleden die bij Surfnet werken.

Vandaag een krop ijsbergsla.

Je kan natuurlijk ook een blaadje plukken om van je broodje kaas een broodje gezond te maken. Het wachten is op het rijpen van de tomaten.
July 9, 2013
Kan ik u helpen?

Overzicht Tuinfabriek op 5 juli 2013
Tijdens de kunstmanifestatie is de Tuinfabriek vrij toegankelijk. Eindelijk is het dak weer publiek zoals het oorspronkelijk bedoeld was. Vrijwilligers van Call of the Mall, herkenbaar aan het roze t-shirt met opschrift 'Kan ik u helpen?' vertellen u graag meer.

July 9, 2013
Rondleidingen

De Tuinkantine is ook geschikt als buitenklas tijdens een van de rondleidingen.
Wil je meer achtergrond informatie over de Tuinfabriek? Neem dan deel aan een van de rondleidingen tijdens Call of the Mall. Vaste rondleidingen zijn op donderdag 19.30 uur, vrijdag en zaterdag 11.00 en 15.00 uur en zondag om 15.00 uur. De rondleidingen duren 90 minuten. Verzamelen gebeurt bij de infobalie op het Hoog Brabant plein. De kosten zijn €5 per persoon. Aanmelden is niet nodig, reserveren voor groepen – ook op andere tijden - kan via rondleidingen@callofthemall.nl
July 9, 2013
Kippenclub leden
Bert en Paulien, bewoners van de Radboutveste, nemen af en toe de verzorging van de kippen over als andere Kippenclubleden niet thuis zijn.

Bert en Paulien, bewoners van de Radboutveste.
July 9, 2013
Pers: Met de kippen het dak op.

De kippen blijken populair bij de pers.

De Tuinfabriek wordt door de pers omschreven als: stadsboerderij, moestuin, buurttuin, cradle to cradle, urban farming ...
July 5, 2013
Mijn moeder zal vanavond trots op mij zijn!
Vandaag waren de leerlingen van de openbare basisschool Puntenburg weer aan het werk in de Tuinfabriek. Voor de laatste keer van dit schooljaar want de zomervakantie begint bijna. Na al dat harde werken was het deze keer tijd om te oogsten. Een van de leerlingen zei na afloop van de proefsessie waarbij ze een bord salade met smaak opgegeten had: 'Mijn moeder zal vanavond trots op mij zijn'.

Overzicht

Inmiddels zijn de compostinstallaties wat meer gevuld en dus zwaar om te draaien. Met wat extra lichaamsgewicht lukt het wel.

De gft ziet er al bijna uit als compost. Mede dankzij de compostwormen die nu 2 weken hard aan het werk zijn.

Ook geschikt als speelplek ...

Het is de laatste weken zonnig weer geweest. De Gieterclub zorgt ervoor dat de planten weer vocht krijgen.

De tuinbonen die door de leerlingen in de klas zijn opgekweekt staan in de bloei en krijgen extra aandacht.

De kippen zijn niet meer bang voor de kinderen en laten zich graag verwennen met sla en zaden.

Echt niet meer bang dus.

Voer voor de kippen

We hebben geoogst; een erwtje wordt gedopt.

Hoe bloeit en groeit een courgette?

De proefsessie wordt voorbereid. We hebben een beetje gesmokkeld ... de tomaat en de komkommer komen uit de AH.

Maar de rode sla, ijsbergsla, erwtjes, verse kruiden en bosuitjes komen uit de Tuinfabriek.


En dan aan tafel.

En proeven maar. Dat viel niet tegen.

De meeste bordjes zijn leeg gegeten. Wat overbleef hebben de kippen opgepikt.
Tot volgend schooljaar!
July 5, 2013
Oogst juli
De produktie van de Tuinfabriek komt goed op gang. De aardappelen staan te bloeien. De aardbeien en de radijzen zijn inmiddels allemaal verorberd. Deze maand kunnen de courgettes geoogst worden, er is rode sla, ijsbergsla, andijvie, snijbiet ... voldoende dus voor een gezonde lunch.

De eerste courgettes kunnen waarschijnlijk dit weekend geoogst worden.

De rode snijbiet kan vanaf nu geoogst.

De eerste tomaatjes hangen aan de struiken. Nog groen en niet oogstbaar. Even wachten dus.
June 28, 2013
Artikel in Trendbeheer
(...) Ester van de Wiel heeft een zelfvoorzienende Tuinfabriek gemaakt op het normaal voor publiek afgesloten dakterras. Compost van de bedrijven van HC, schoolkinderen, bewoners, kippen en bijen houden de moestuin in stand en gebruiken wat ze willen. Wie wil er tegenwoordig niet alles in eigen handen houden, economisch, technisch en individueel gezien. Waarom zouden we niet weer terug gaan in de tijd, de economie herwaarderen en er mogelijk een uitwisselingsysteem van maken waarbij geld niet centraal staat?
Zoveel werken in zoveel verschillende disciplines en zoveel concepten die allemaal weer een andere benadering weten te vinden op het fenomeen Hoog Catharijne. (...)
door Jo-Anneke van der Molen
Link naar artikel in Trendbeheer

Foto: Trendbeheer
June 22, 2013
De Tuinfabriek vanuit UP HERE NOW

Uitzicht op de Tuinfabriek vanuit de afstudeertentoonstelling van de studenten Spatial Design en Editorial Design waar Ester van de Wiel sprak tijdens het ronde tafelgesprek met als thema: professionally social.
June 22, 2013
1000 nieuwe werknemers
Zaterdag 22 juni zijn er ongeveer 1000 nieuwe fabriekarbeiders aan het werk gegaan; de wormen. Hun taak is de grond te bemesten en van een mooie structuur te voorzien. In de compostinstallatie versnellen en verbeteren ze het composteringsproces.

Compostwormen
June 22, 2013
De vlag is gehesen

Geen fabriek zonder een wapperende vlag. Het duurde even maar de vlag is alsnog aangekomen en gehesen.
June 22, 2013
Artikel in Kunstbeeld
(...) Men zou bijna vergeten wat de functionele gebruikswaarde is van dakterrassen. Door er een moestuin van te maken levert de lege ruimte een aangenaam groen beeld op, maar het draagt ook bij aan de bevordering van het leefgebied van de bewoners in en om de Hoog Catharijne en het kantoorpersoneel. Samen bundelen ze de krachten om de zelfvoorzienende daktuin, De Tuinfabriek, draaiende te houden waarbij het afval uit de Hoog Catharijne als compost gebruikt zal worden. (...)

Blijkbaar verwarrend ... de proeftuin die de bewoners in 2012 samen met Corio aangelegd hebben is aangezien voor de Tuinfabriek. De foto is van Elaine Leidsman.
June 18, 2013
Artikel: Kippetjes op het dak van Hoog Catharijne
Het dak van Hoog Catharijne heeft sinds kort een daktuin met een heus kippenhok. Tijdens de kunstmanifestatie Call of the Mall, van juni tot en met september, kunnen bezoekers een kijkje nemen op het dak.
De daktuin met kippenhok is een intiatief van medewerkers van Corio die vanuit hun kantoor uitkijken op het dak van Hoog Catharijne. Het gaat om een verplaatsbare tuin met banken en tafels en een verplaatsbaar kippenhok.
Bewoners van de flat en medewerkers van de kantoren rondom het dak maken gebruik van de daktuin. Voor de verzorging van de kippen, het gaat om Barnevelder Krielen, is een 'kippenclub' opgericht waar zowel flatbewoners als kantoormedewerkers in zitten. Tijdens Call of the Mall mogen ook kunstliefhebbers een bezoekje brengen aan de kippen.
(deStadUtrecht.nl)


"Iedereen bij ons is verliefd op de kippen in de Tuinfabriek"
June 17, 2013
Mededelingenbord geplaatst

Vandaag is het mededelingenbord geplaatst. Vanaf nu kunnen we activiteiten plaatsen en informatie uitwisselen. Het bord is ontworpen en geproduceerd door Koehorst in 't Veld die de grafische identiteit van de Tuinfabriek verzorgt.
June 17, 2013
Opbouw in beeld

Vullen kompostmachine met zaagsel dat restmateriaal van de bouw van de Tuinfabriek is. Foto: Aafke Holwerda

Er ontstand een grappige dialoog op facebook naar aanleiding van de titel die dit beeld meekreeg: "Is deze aardbei de eerste oogst?" Waarop Jeroen Glas reageerde met: "Als dit radijsje een aardbei was wel!" Reactie terug: "hahaha, ik plaatste m via een klein beeldscherm, en nu zie ik het pas echt. Uch. radijsje dus! (o o, dat was wel heel erg een stadse actie)" Foto: Aafke Holwerda
June 14, 2013
De tuinkantine is open

We kunnen eindelijk zitten en lekker buiten eten. De tafels en banken zijn vandaag geplaatst. Ook de vlaggenmast is gearriveerd. Vanaf donderdag zal de Tuinfabriek-vlag wapperen.

De tafel is inmiddels ingewijd door Brenda en Willem die hem mee geplaatst hebben.
June 10, 2013
De Tuinfabriek door de ogen van Jannes Linders
In opdracht van Call of the Mall heeft fotograaf Jannes Linders alle werken gefotografeerd.

De Tuinfabriek, helaas op het fotomoment nog zonder kantine (de tafels en banken) en zonder vlag. Foto: Jannes Linders

De Kippentractor met op de achtergrond het massieve appartementencomplex Radboutveste. Foto: Jannes Linders

Foto: Jannes Linders
June 9, 2013
Even voorstellen: de Kippenclub

Twee bewoners van de Radboutveste, Willem en Fokke, zijn lid geworden van de Kippenclub. Ze verzorgen de kippen in het weekend.


En een medewerker van Corio die Corrie en Sanderijn vervangt tijdens hun vakantie.

Op woensdag, donderdag en vrijdag zorgt Ida voor de kipjes. Ze werkt bij Surfnet in een kantoorgebouw dat uitkijkt op de Tuinfabriek. Thuis heeft ze ook kippen en dat merk je.

Ze eten letterlijk uit haar hand gedroogde vlokreeftjes en meelwormen, Dat vinden ze heerlijk!

Bert en Paulien, bewoners van de Radboutveste, nemen af en toe de verzorging van de kippen over als andere Kippenclubleden niet thuis zijn.

Corrie van Corio zorgt op maan- en dinsdagen voor de kippen.

Ineke van Surfnet die Ida tijdens haar vakantie vervangt.

Mederwerkers van de Albert Heijn geven de kippen sla die niet meer verkocht kan worden.
June 8, 2013
Tuindag voor de kinderen van Basisschool Puntenburg

De kinderen van Basisschool Puntenburg hebben afgelopen vrijdag (8 juni) weer enthouisiast in de Tuinfabriek gewerkt.

Ze hebben de kippen verzorgd en ...

stonden in de rij om kippenpoepjes uit het nachthok te mogen halen. Wel met handschoenen aan natturlijk. De mest is in de compostmachine gedaan.

Er zijn strobedjes gemaakt onder de zomerkoninkjes zodat de aardbeitjes mooi kunnen rijpen zonder te rotten.


De favoriete taak blijft watergeven ...

Met zoveel liefde moeten de planten het wel heel goed gaan doen.

De plantuitjes worden verzorgd.
June 8, 2013
De eerste boontjes

In de kas zijn de eerste spersieboontjes gesignaleerd.

De bruine kip heeft zaterdag 8 juni een ei gelegd. Er zijn 2 'start'-eieren in de leghokken geplaatst. Dat motiveert de kippen te leggen.

De aardbeien beginnen al mooi rood te kleuren. De schoolkinderen hebben strobedjes onder de zomerkoninkjes gelegd zodat ze niet rotten door de aanraking met de grond.
June 7, 2013
Organisch afval in Hoog Catharijne

Op weg van Utrecht centraal station naar het winkelcentrum heeft bloemist Kruys Bloemen een verkooppunt.

De bloemist heeft dagelijks snijafval van de boeketten. De Tuinfabriek haalt dit snijafval regelmatig op.

En gebruikt het als organisch materiaal voor de compostinstallatie. Het zaagsel van de bouwwerken van de Tuinfabriek is toegevoegd als bruin (droog) materiaal. Niets hoeft weggegooid te worden.
June 1, 2013
De werknemers zijn gearriveerd
Zaterdag om 14.00 zijn ze aan het werk gegaan. De vier Barnevelder krielen. Er zijn drie verschillende kleursklagen. De dubbelgezoomde (bruin/zwart), de blauwgezoomde (grijs / bruin) en de zilvergezoomde (goud / bruin). De dames moesten nog even wennen maar op de weg naar Hoog Catharijne had er al een een ei gelegd! We hopen dat ze een mooi werkzaam leven krijgen.

De blauwgezoomde barnevelder kriel komt uit de verhuisdoos.

Het eerste ei, gelegd in de doos waarin ze vervoerd zijn.
May 31, 2013
De Kippentractor is geplaatst
Vandaag is de kippentractor geplaatst in de Tuinfabriek. Het is een verplaatsbaar kippenhok met een vaste ren die van kweekbak naar kweekbak verreden kan worden. Morgen om 14.00 uur komen de bewoners: 4 Barnevelder krielen. De leden van de Kippenclub gaan voor de dames zorgen; binnenkort dus verse eieren!

de Kippentractor.

Zicht vanuit het appartementencomplex Radboutveste.
May 24, 2013
Leerlingen van de Openbare Dalton Basisschool Puntenburg
Elke vrijdag komen de leerlingen van de Openbare Dalton Basisschool Puntenburg meewerken in de Tuinfabriek. Ze waren er voor het eerst op 24 mei. Ze hebben water gegeven, met de compostmachine gewerkt en courgettes, aardbeien, tomaten en kruiden geplant. Wat een feest om zoveel enthousiasme te zien. Met dank aan meester Rob.

Groep 2 van de Openbare Dalton Basisschool Puntenburg bij de opgang naar het dak.

Munt planten

(Regen-)water geven

en draaien aan de compostinstallatie.
May 11, 2013
IJsheiligen: plantdag
Op zaterdag 11 mei was het IJsheiligen. Gewoonlijk begin je vanaf die tijd de zomer te voelen. Het is onwaarschijnlijk dat er nachtvorst optreed na 11 mei ... het kan natuurlijk wel erg regenen. En dat deed het zaterdag. Met een groepje dappere tuinders zijn de voorgekweekte planten in de tuin gezet. Pompoenen, courgettes, tomaten, verschillende kruiden en peulvruchten. We hebben aardappels en plantuitjes gepoot. De kas bood onderdak tijdens de zwaarste regenbuien en met een kop koffie en een koek hielden we moed.

foto: Cecile Reijnders De tuin gezien vanaf het appartementencomplex Radboutstate.

Ester geeft aan wat waar geplant kan worden. De kas als uitvalsbasis blijkt heel fijn. Zeker in weer en wind. Het is er heerlijk warm.

aardbeien planten

Plantuitjes zetten in de stromende regen. We hebben nu een boel poncho's voor een ieder die de regen wil trotseren.

May 10, 2013
De kweekbakken worden geplaatst

Uitladen kuubkisten bij Groenrecycling Utrecht.
Op 10 mei zijn door een kuubkistenbouwer Nauskisten de kweekbakken eerst afgeleverd bij Groenrecycling Utrecht. Daar maken ze grond van organisch afval uit de Utrechtse plantsoenen en parken. De grond is het startkapitaal van de Tuinfabriek.

Bakken vullen met Utrechtse grond.

Inladen van met grond gevulde teeltbakken. Daarna nog 10 minuten rijden naar Hoog Catharijne om daar uit te laden en alles via de goedernlift naar het dak te brengen.
May 9, 2013
De eerste planten
De eerste planten zijn gearriveerd!
Zaterdag komt een tweede lading met pompoenen, courgettes, bonen, erwten etc.

Zomerkoninkjes

Salie, rozemarijn, bieslook, laurier, tijm ...

Rode sla, andijvie, selderij ...

In de kas verzamelen we de plantspullen voor de eerste publieke plantdag aanstaande zaterdag 11 mei. Het is dan IJsheilgen. Het moment om zaailingen naar buiten te brengen. De kans op vorst is vanaf zaterdag heel klein.
May 9, 2013
Rijplaten
Onder het grind van het dak blijkt niet gelijk het betonnen dak te liggen. Er liggen schuimplaten tussen die de puntbelasting van een palletwagen niet aankunnen. Om dat te ondervangen zijn hele dunne platen neergelegd die de druk goed spreiden. Het lijkt wel een polderlandschap met sloten.

Water? of rijplaten.
May 3, 2013
Compostmachine en Kweektafel geplaatst

De 2 compostmachines zijn klaar om gevuld te worden met organisch afval.

De kweektafel.
Composteren is een makkelijke manier om organische afval aan de grond terug te geven. Het verbetert de conditie van de bodem en bevordert plantengroei. Om te composteren heeft u voedsel en koolstof zoals houtpellets, vocht (van het afval) en lucht nodig (d.m.v. de luchtgaten in de composter). Samen met aanwezige micro-organismen zorgen deze elementen dat er warmte ontstaat wat het composteringsproces in werking zet.
1. Neem een vaste maatbak. Dit voorkomt dat u de dagelijkse capaciteit van 3,0 à 4,5 liter per dag per compostvat overschrijdt. Per dag kan er 8 liter GFT naar het dak gebracht worden.
2. Wanneer u uw afval sorteert, voeg dan alleen materiaal toe waarvan u zeker weet dat het composteerbaar is. Als u er niet zeker van bent, doe het dan niet!
3. Hoe kleiner het materiaal in de composteerder gaat hoe beter (sneller) het is.
Wat mag erin:
Etensresten
Groente
Fruit (behalve citrusvruchten)
Koffieprut
Theezakjes (zonder nietje) en theeblaadjes
Eierschalen
Eierdozen (ongekleurd)
Zaagsel
Bloem en plantafval uit vazen, potten en perken.
May 1, 2013
Compostmachine klaar
Vandaag zijn het aangepaste RVS-vat en de houten bok bijeen gekomen. De compostmachine is klaar om vrijdag 3 mei geplaatst te worden. Vanaf dat moment kunnen we beginnen met composteren.

de compostmachines
April 29, 2013
Kweektafel is gereed
De kweektafel waarop gezaaid en verspeend kan worden is klaar. Vrijdag aanstaande wordt de kweektafel geplaatst.
De palletvloer sluit precies aan op het tegelpad van de 50x50cm tegels. De tafel kan verplaatst worden met een palletwagen.

Kweektafel op een palletwagen
April 27, 2013
Bokken voor compostmachine
De tonnen waarin de compost verzameld gaat worden zijn aanstaande maandag klaar. Als basis zijn hergebruikte RVS vaten gebruikt die we gekocht hebben op marktplaats.

RVS-vat via marktplaats.
De eerste bok voor de compostmachine is klaar. De bokken zijn bedoeld om het gewicht over een groter dakoppervlak te spreiden. Het is gebouwd van Larix; een zeer duurzame naaldhoutsoort. Volgende week worden de 2 compostmachines geplaatst.

De bokken zijn met een palletwagen te verplaatsen.
April 19, 2013
Kas geplaatst
Vandaag is de foliekas geplaatst. Het is een hele lichte constructie opgebouwd uit houten frames met versterkte folie er op gespannen. De dakramen gaan automatisch open en dicht. Toch is er geen electriciteit nodig. In de veer, die ervoor zorgt dat het raam open en dicht gaat, zit een stof die uitzet als het warm wordt en krimpt bij koude. De regen die op het dak valt wordt deels opgevangen en in een regenton opgeslagen.

De folie-kas is geplaatst.

Interieur kas. Nu nog leeg ...

Regenwater oogsten op het dak van de folie-kas.
April 15, 2013
Zaaien en voorkweken
Zaai mee en meld je aan als medewerker.
Je kan dan thuis of op je werkplek gewassen voorzaaien die later uitgeplant worden. Er zijn zaden van tomaten, bonen, courgettes ...
April 13, 2013
Kippenclub
Wat zijn de werkzaamheden van de kippenclub van de TuinFabriek? In de kippentractor werken 4 kippen. Het zijn hennen (vrouwelijke kippen) die ook zonder haan eieren produceren. Er is gekozen voor een sociaal rustig ras, de Barnevelder Kriel, die makkelijk tam wordt (voeren doet wonderen) en het hele jaar doorlegt; dus ook in de winter. De dames willen elke dag vers water en natuurlijk eten. Dat eten bestaat uit een mengsel van korrels en granen aangevuld met groenvoer. In basis kan je veel van de etensresten uit je eigen keuken aan de kippen voeren. Ze zijn dol op rijst en pasta. Zelfs met saus. Ook restjes sla, andijvie, het groen van wortels, de zaadlijsten van paprika's, broodkruimels, appelkrozen ... ze vinden het allemaal heerlijk.
Daarnaast houden ze van een schoon hok. Dat houdt in dat één keer per week het strooisel uit het hok gehaald moet worden en naar de compostmachine gebracht wordt. Daarna wordt een schone laag strooisel aangebracht. Een van de zijkanten van het nachtkhok is een deur tot aan de vloer van het hok zodat het strooisel er makkelijk uitgeveegd kan worden. Als dank voor de goede zorg leggen ze elke dag een kakkelvers ei.
Lijkt je het wat om lid te worden van de kippenclub?

Barnevelder krielen
April 12, 2013
Werkvloer in uitvoering
Vandaag hebben we de werkvloer van de TuinFabriek aangelegd. 185 tegels van 50x50cm zijn opnieuw gepositioneerd om de tuinproduktielijn op te starten. Een snelle berekening laat zien dat we in een dag zo'n 9000 kg verplaatst hebben! Bij het aanleggen van groene daken is de belastbaarheid van het dak belangrijk. Inmiddels is het plan door de constructeur goedgekeurd. Zware onderdelen krijgen bokken als onderstel die de druk op het dak over een groter oppervlak verdelen. Een deel van het grind wordt verplaatst om zo extra kilo's grond te maken.

Weghalen grind van het dak ...

om plaats te maken voor tegels waarover gelopen mag worden.

Na 7 uur buffelen is de werkvloer klaar.

Plek waar de compostmachines geplaatst worden.

April 3, 2013
Ontginnings-as

Inspiratie voor de ontginnings-as in de opzet van de TuinFabriek. Veel ontginnningen in Nederland zijn ontstaan vanuit één centrale midden-as.
April 3, 2013
Produktielijn

Inspiratie voor de opzet van de plattegrond van de TuinFabriek als produktielijn.
April 3, 2013
Compostmachine

Schetsontwerp 'composttumler'
Organisch afval composteeerd beter als je de compost vaak keert zodat er veel zuurstof bijkan. Het schetsontwerp is gebaseerd op de vele DIY varianten van de 'composttumbler' die er online te vinden zijn. Doordat het een afgesloten vat is wordt de compost warmer hetgeen het composteringsproces ook versneld.

DIY compost tumbler
April 3, 2013
Zuidmuur
Zuidmuur is een muur op het zonnige zuiden gericht. De zuidmuur is een echt stadse categorie die past in een eeuwenoude kweektraditie: hoe vang ik warmte? Warmteminnende planten als druif, kiwi en abrikoos kunnen daarom juist in de stad, waar hoe dan ook een warm microklimaat heerst, goed meeliften.
(uit Lexicon Food for Thought van werklandschap EET)

18 maart 13.00 uur: Zon op dak Hoog Catharijne.
April 3, 2013
Zaadbom
Een zaadbom wordt gemaakt van klei, compost en zaden. De ingrediënten worden met water gemengd en tot een bal van 3,5 cm gekneed. Als de zaadbommen goed gedroogd zijn worden ze over hekken gegooid om zo onbereikbare plekken in te zaaien. De klei zorgt ervoor dat de bal vocht goed vasthoudt zodat de zaden kunnen ontkiemen. De compost geeft de eerste voedingstoffen. De zaden wordt afgestemd op het seizoen. De eerste ‘seedbombs’ zijn ontwikkeld door Liz Christy (Green Guerrilla’s) om biodiversiteit te brengen op ontoegankelijke braakliggende kavels in Manhattan. Inmiddels is het een wijd verbreid fenomeen dat gebruikt wordt om beginnende guerrilla gardeners te enthousiastmeren.

April 3, 2013
Werkweek
Met de werkweek worden de dagen van de week bedoeld waarop gewerkt wordt. Sinds de invoering van de vijfdaagse werkweek en daarmee samenhangend de vrije zaterdag wordt door de meeste mensen niet op de zaterdag gewerkt, en bestaat een “gewone” werkweek uit maandag tot en met vrijdag. Onder de werkweek wordt ook verstaan het aantal uren van een week waarop gewerkt wordt. (bron: Wikipedia)
April 3, 2013
Voedsel
“Voedsel lokt de mens uit zijn tent en niets anders dan voedsel is in staat zulke zalige publieke ervaringen te genereren. Dat leidt tot verrijking van het ‘publiek domein’ en zorgt voor uitwisselingen zonder welke elke beschaving doodbloedt.” (Joan Almekinders)
April 3, 2013
Vijfschaft
Vijfschaft is een oud-Utrechts gerecht. Het werd gegeten als het boerenwerk tijdens een vorstperiode stil lag. Vijfschaft wordt oorspronkelijk gemaakt met vijf ingrediënten: wortel, aardappels, uien, bruine bonen en appels. Met bouillon en spek wordt het gerecht afgemaakt. Het wordt geserveerd met boerenworst.
April 3, 2013
Tool
A tool is a device that can be used to produce an item or achieve a task, but that is not consumed in the process. Informally the word is also used to describe a procedure or process with a specific purpose. Tools that are used in particular fields or activities may have different designations such as Instrument, Utensil, Implement, Machine, or Apparatus. Marshall McLuhan famously said “We shape our tools. And then our tools shape us.” McLuhan was referring to the fact that our social practices co-evolve with our use of new tools and the refinements we make to existing tools.
April 3, 2013
Smoort
Smoort is een nagerecht dat vroeger veel gegeten werd in de omgeving van de kaasboerderijen. Ingrediënten zijn 300 gram kruisbessen, 1 liter zoete wei, 60 gram bloem, bruine basterdsuiker en kaneel. In plaats van zoete wei, een vloeistof die bij het kaasmaken van de melk overblijft, kan ook rauwe vette melk of yoghurt worden gebruikt. De kruisbessen kunnen vervangen worden door krenten en rozijnen.
April 3, 2013
Spinfarmer
SPIN farmer is een stadboer die op verschillende locaties bijvoorbeeld in achtertuinen van particulieren, collectieve binnentuinen of braakliggende stukjes gewassen verbouwd. De SPIN farmer is een boer zonder land, is eigen baas en heeft veel contact met zijn klanten. De spinfarmer heeft geen boerderij maar gebruikt een bus of bakfiets om akker naar akker te komen. Hij gebruikt geen grote zaai- en oogstmachines maar heeft aangepaste werktuigen. Het is hard, maar gevarieerd werk in de buitenlucht, dat ook inhoudelijk uitdagend is. (bron: stadslandbouwblog)
April 3, 2013
Spinfarming
SPIN farming (Small Plot Intensive farming) is een manier van voedselproductie die handig gebruik maakt van grond in de stad. Het is ontwikkeld door een boer uit Saskatoon Canada, Wally Satzewich, die ontdekte dat voedselproductie binnen de stad een aantal voordelen heeft boven voedselproductie op het platteland: de grondprijs is laag (mensen stellen hun tuin veelal om niet ter beschikking, of in ruil voor een deel van de oogst), er is voldoende water, de temperatuur is meestal een of enkel graden hoger (dus meer teelten per jaar), de afstand tot de markt is kort, etc.
(bron: stadslandbouwblog)
April 3, 2013
Pluk de Stad
Deelt waar en wanneer je eten plukt en hoe je het klaar maakt. Op de website Pluk de Stad worden eetbare bomen en planten verzameld. Door een plant en maand te selecteren verschijnen op de kaart de plekken waar je ze kunt plukken voor consumptie.
April 3, 2013
Platdak
Het platte dak is een categorie die heel goed de kansen en beperkingen van stadslandbouw toont. De tegenwerpingen zijn legio: draagkracht, veiligheid, droogte, bereikbaarheid zijn er een paar. Maar als we een oplossing vinden voor die problemen is er een groot areaal aan ruimte beschikbaar.
(uit Lexicon Food for Thought van werklandschap EET)

Luchtfoto van plat dak Radboudkwartier
April 3, 2013
Kruid
Een kruid of keukenkruid is een plant dat gebruikt kan worden om de geur en smaak van gerechten te verbeteren. Sommige kruiden bestaan uit vermalen plantenwortels, andere uit bladeren, zaden, stengels of vruchtdelen.
(uit Lexicon Food for Thought van werklandschap EET)
April 3, 2013
Tuin-Kantine
Een kantine is een eetgelegenheid in bedrijven, scholen en andere instanties met veel medewerkers. Tegenwoordig wordt een kantine ook bedrijfsrestaurant genoemd. De catering wordt veelal uitbesteed.
De kantine van de TuinFabriek is de plek waar de kennis over tuinieren op het verzameld wordt.
April 3, 2013
Kweker
De kweker is de professional of hobbyist die stadslandbouw bedrijft. Hij of zij kan gebruiker zijn, maar vaak zijn kweker en gebruiker verschillende groepen of personen. Zonder figuurlijke of letterlijke kweker is ieder idee over stadslandbouw betekenisloos. Juist in en om de stad moeten er altijd kwekers zijn die op specifieke plekken specifieke gewassen willen kweken. Daar hebben ze liefde en tijd voor nodig, en als ze het slim doen levert het ze een inkomen of eten op.
(uit Lexicon Food for Thought van werklandschap EET)
April 3, 2013
Koninginnendagen
De herfst begint in september, maar in augustus loopt het seizoen van planten en zaaien ten einde. Kweker Wim Bijma hanteert de vuistregel dat de tuin op Koninginnedag (30 april) en 30 augustus (de verjaardag van Koningin Wilhelmina) “vol” moet zitten. Voor eind augustus kunnen diverse gewassen nog geplant en gezaaid worden. Daarna worden de nachten kouder en de dagen korter.
(uit Lexicon Food for Thought van werklandschap EET)
April 3, 2013
Tuin
Een tuin is een (afgesloten) stuk grond waar gewassen worden geplant of verbouwd. Een tuin kan utilitair van aard zijn, een groentetuin, wetenschappelijk, een botanische tuin, of decoratief, een siertuin.
Waar: dak Radboudkwartier, Hoog Catharije, Utrecht
April 3, 2013
Fabriek
Een fabriek, afgeleid van het Latijnse fabrica: werkplaats, en faber: handwerksman, ambachtsman, is een werkplaats, gebouw of vestiging, waarin iets wordt gefabriceerd oftewel geproduceerd.
Waar: dak Radboudkwartier, Hoog Catharije, Utrecht
April 3, 2013
Gereedschap
Een gereedschap is een hulpmiddel om de bewerkingen uit te kunnen voeren die een mens (of dier) met zijn lichaam zelf niet of moeilijk kan uitvoeren. Andere termen die gebruikt worden voor bepaalde typen gereedschap zijn gerei (meervoud van zachter gereedschap) en instrument (over het algemeen een meer geavanceerd of erg specialistisch stuk gereedschap). Voor groter en zwaarder gereedschap wordt meestal de term werktuig gebruikt. Een werktuig is een stuk gereedschap. Het kan om een eenvoudig stuk handgereedschap gaan, maar ook om een ingewikkelde machine: een apparaat of een toestel. Werktuigen dienen om arbeid eenvoudiger en lichter te maken.
(uit Lexicon Food for Thought van werklandschap EET)
April 3, 2013
Crowdsourcing
De explosieve verspreiding van kennis en handleidingen via internet leidt tot een verschuiving van de verhoudingen tussen amateurs en professionals. Er zijn steeds meer mensen die in hun vrije tijd inhoud genereren, problemen oplossen en zelfs Research & Development voor bedrijven verrichten. Amateurs, die gedreven door hun liefhebberij optreden als lokale programmeurs of ontwikkelaars van de publieke ruimte, beschikken over uitstekende inzichten in het plaatselijke potentieel. Ze zijn gepassioneerd, vaak sociaal bewogen, een beetje onaangepast en altijd trots op wat ze doen. Zou de stad een deel van de ontwikkeling van de openbare ruimte kunnen crowdsourcen door de energie en de ideeën van al deze pioniers beter te gebruiken? Urban pioneers bewegen zich vrij tussen regels en grenzen. Ze tonen de waarde van een bottom up ontwikkelde stad, van een wereld waarin iedereen regisseur kan zijn!
(uit Lexicon Food for Thought van werklandschap EET)
April 3, 2013
Crisistuin
Stadslandbouw zou toenemen door de crisis; niet zozeer omdat het goedkoper is je eigen boontjes te doppen, maar vooral vanwege de massale leegstand van kantoorpanden in de stad. Stadslandbouw is volgens landbouweconoom Jan Willem van de Schans, forumlid tijdens het debat op 30 maart, een ideale manier om verloedering en waardedaling te voorkomen.
(uit Lexicon Food for Thought van werklandschap EET)
April 3, 2013
Betonhoning
De Franse imkerkunstenaar Olivier Darné experimenteert met bijen in de hedendaagse stad. Het blijkt dat de bijen in een stedelijke omgeving niet alleen meer honing produceren dan op het platteland, maar ook dat de stedelijke omgeving, met een grote variëteit aan gewassen zorgt voor een rijkere smaak. Tijdens het Festival aan de Werf in 2008 maakte Darne honing op diverse plekken in Utrecht; dat leverde een prachtige smaakkaart op van de stad.
(uit Lexicon Food for Thought van werklandschap EET)
April 3, 2013
Imker
Imker of bijenhouder houdt zich bezig met het bestuiven van planten d.m.v. bijen en vervolgens het produceren van honing daarvan. Bijen hebben het echter moeilijk, ze lijden sterk onder landbouwgif, parasieten en ziektes. Vorig jaar deelde Stichting Natuur en Milieu 40.000 zakjes bijenvriendelijk bloemenzaad uit. De bloemen bloeien in de herfst, het moment waarop de bijen hun wintervoorraad aanleggen. Dat geeft bijen een betere kans om de winter te overleven. Het is overigens een misvatting dat bijen alleen op het platteland honing zouden produceren, ook in de stad kan honing van prima kwaliteit gemaakt worden.
(uit Lexicon Food for Thought van werklandschap EET)
April 3, 2013
Zaaien
Het is tijd op te zaaien. In ieder geval hetgeen je binnen voorzaait en na ijsheiligen uitplant. Wil je mee zaaien? Meldt je dan aan.

Zaailingen van Utrecht Kiemt! tijdens werklandschap EET 2012.
In de eetbare tuin komen:
- aardappels
- plantuitjes
- courgettes
- pompoenen
- tuinbonen
- suikererwten
- peultjes
- erwtjes
- stokbonen
- zonnebloemen
- dille
- oost-indische kers
- struiktomaten
- maïs
- bietjes
- salie
- munt
- aardbeien
- en meer!
April 3, 2013
Oogsten
Gedurende de zomer kan er geoogst worden in de tuinfabriek. In september zal de kunstmanifestatie Call of the Mall afgerond worden met een oogstfeest waarna de daktuin zich bij succes in de komende jaren nog zal uitbreiden.
April 3, 2013
TuinFabrieks-arbeiders
In de tuinfabriek werken wormen, bijen en kippen mee als hoveniers die zich gespecialiseerd hebben in composteren, bestuiven, wieden en schoffelen.

Kippen op de composthoop

Eieren van de Barnevelder Kriel
April 3, 2013
Bijenstal
Om het ecosysteem van de tuin goed op gang te brengen wordt er een bijenvolk ingebracht. Deze werkers zorgen voor bestuiving en bevruchting.

Schetsontwerp voor de bijenstal op het dak. De stal ligt één verdieping hoger dan de tuin zodat de bijen rustig kunnen uitvliegen.

Bijen van kinderboerderij Nieuw rotsoord. (foto Nienke Sybrandy voor werklandschap EET)
April 3, 2013
Gereedschappen
In de TuinFabriek worden de basisgereedschappen ingebracht. In een collectieve ruimte aan het Radboudkwartier wordt een gereedschapswand gemaakt met schepjes, hark, schrepel, etc. Die plek wordt tevens het Clubhuis van de medewerkers van de TuinFabriek

De gereedschapwand van de Sunday Adventure Club in Amsterdam 2008. (Foto: Ralph Kämena)

Lokatie Clubhuis
April 3, 2013
Werkvloer
Werkvloer is letterlijk de vloer van de werkplek, werkplaats of fabriek, waar de werknemers al dan niet met machines werken. De werkvloer wordt wel geplaatst tegenovergesteld het kantoor, waar de administratie wordt gevoerd en het management leiding geeft aan het bedrijf. Het kantoor met zijn administratieve afhandeling heeft echter ook zijn eigen werkvloer. In bijvoorbeeld het bank- en verzekeringswezen vormt deze administratie op de werkvloer zelfs het primaire productieproces.
April 3, 2013
Regenwaterinstallatie

Schetsontwerp regenwater opvang installatie met daaronder een kraan.
Een tuin heeft water nodig om tot wasdom te komen. Tijdens droge periodes is het, zeker op een dak, nodig om extra water te geven. Hiervoor wil de TuinFabriek geen drinkwater gebruiken. Tijdens natte periodes wordt er regenwater van de hoger gelegen daken geoogst en opgeslagen in een watertank waaruit water gebruikt wordt om de tuin te irrigeren.
April 3, 2013
Bokashi
Bokashi-compost
Een bokashi-emmer is een uit Japan afkomstige, relatief nieuwe manier van compost maken. Elke dag doe je je fijngesneden gft in de emmer en strooi je er een laag bokashi-starter over. Deze bevat micro-organismen (EM genoemd, wat staat voor Effectieve Micro-organismen), die een fermentatieproces op gang brengen. Bokashi-compost is een bodemverbeteraar die planten energie geeft en weerbaar maakt tegen ziekten. Je kunt je emmertje gewoon in de keuken zetten en je kunt er al je keukenafval in doen; zelfs gekookte etensresten zijn geschikt om te composteren. Heb je ook nog een gewone composthoop, dan kun je de bokashi-compost eventueel gebruiken als compostverbeteraar. Bokashi-compost is heel geschikt voor een stadstuin, voor potplanten op terras/balkon en voor de moestuin.
Wil je als bewoners van Hoog Catharijne mee helpen compost te maken? Dan kan je een bokashi-emmertje met aftapkraantje bij de TuinFabriek lenen. Je krijgt er een zak starter van twee kilo bij.
Stuur een mail naar compost@detuinfabriek.org

Bokashi emmer met starter.
Als je bokashi emmer vol is laat je het 2 weken staan zodat alle resten goed fermenteren. Daarna wordt de bokashi-compost ingegraven in de grond waarna het na 2 maanden omgezet is tot aarde.

Van Bokashi-compost naar aarde.

Opbouw Bokashi compost: 1. Gft in kleine stukjes in de emmer. 2. Starter eroverheen strooien. 3. vullen tot emmer vol is. 4. Twee weken laten staan. 5. Ingraven in de grond.
April 3, 2013
Compostmachine
In hoog Catharijne zijn veel bedrijven die groente, fruit en keukenafval hebben. Soms zijn het niet op tijd verkochte produkten uit het versschap, restjes onopgegeten lunch, koffiedrap of schilafval tijdens het koken. Ook de bewoners van de appartementencomplexen boven op het winkelcentrum hebben keukenafval. De tuinfabriek verzamelt het organische afval en zet meerdere composteringsystemen in om het afval te verwerken tot voedzame teelaarde.

Er is veel GFT afval in het hele complex aanwezig die de basis kan zijn voor grondwinning.
Het complex van Hoog Catherijne heeft vele platte daken die geschikt zijn voor het aanleggen van een groene tuinwereld. De basis voor een tuin is grond. De grond kan natuurlijk van elders op het dak gebracht worden maar dat is een omslachtige en kostbare aangelegenheid. Met tijd en aandacht kan de organische reststroom van het complex als basismateriaal ingezet worden en kan de compostinstallatie langzaamaan de daken voorzien van een laag teelaarde. De manifestatie Call of the Mall wordt aangegrepen om te starten met een composteringsproef. Als de tuinfabriek goed blijkt te werken kunnen er meerdere tuinen met verschillende kararkteristieken op de daken gaan groeien. Voor dit groeiseizoen is gekozen een eetbare tuin aan te leggen met groente en fruit.
April 3, 2013
IJsheiligen
In het weekend van de IJsheiligen gaan de binnen opgekweekte zaailingen die niet tegen vorst kunnen naar buiten. Op zaterdag 11 mei ben je van harte welkom om mee te komen uit planten.

de ijsheiligen
IJsheiligen is een begrip uit de volksweerkunde. De IJsheiligen zijn St. Mamertus, St. Pankratius, St. Servatius en St. Bonifatius die hun naamdagen vieren op achtereenvolgens 11, 12, 13 en 14 mei. De IJsheiligen ontlenen hun benaming aan het gevaar van koud voorjaarsweer voor het gewas, dat in deze tijd in volle bloei staat. Een late vorstnacht kan veel schade aanrichten. Het is een algemeen bekend gegeven dat je pas na IJsheiligen kan beginnen met het planten in de volle grond. Na half mei neemt de kans op vorst sterk af. De IJsheiligen markeren de overgang naar een meer zomers periode. (Bron: Wereld Feesten Almanak) EW

gemeten vorstvrije dagen in de Bilt
April 2, 2013
Kippentractor
Kippen zijn geweldige hoveniers. Ze spitten, wieden, bemesten en produceren eieren. In de tuinfabriek worden ze dan ook dankbaar ingezet als medewerkers. Vier Barnevelder krielen gaan de kippentractor bemannen. Een kippentractor is een nachthok waarin de kippen 's nachts op stok gaan, 2 legnesten waar de eierenproduktie plaats vindt en een buitenren waar ze kunnen scharrelen. De kippentractor is verplaatsbaar van teeltbak naar teeltbak zodat je de kippen daar aan het werk kunt zetten waar ze nodig zijn. Ze hebben zo ook genoeg vrije uitloopruimte.

Schetsontwerp kippentractor
April 2, 2013
Meld je aan als medewerker
Heb je zin om te tuinieren, te (ver-)bouwen en te eten? Meld je dan aan voor de teeltclub, kippenclub of de compostclub.
Het zaaiseizoen is begonnen!
April 2, 2013
de Tuinfabriek
Eet. Composteer. Zaai. Oogst. Eet. Composteer tot alle daken begroeid zijn! Tijdens de de kunstmanifestatie Call of the Mall zal de Tuinfabriek een tuin gaan produceren op de vijfde gevel; het dak van Hoog Catharijne. Van het organische afval van bedrijven en bewoners wordt compost gefabriceerd die de grond vormt voor de eetbare tuin die langzaam op het dak van het Radboudkwartier uitgerold wordt. Regenwater wordt van de hoger gelegen daken geoogst om te irrigeren. In de tuinfabriek werken wormen, bijen en kippen mee als hoveniers die zich gespecialiseerd hebben in composteren, bestuiven, wieden en schoffelen. Wil je ook meewerken? Meld je aan bij de Tuinfabriek en help mee zaaien, oogsten, koken en eten.
Stuur een mail naar club@detuinfabriek.org
Toen Hoog Catahrijne in de jaren 70 gebouwd werd was er boven op het Radboutkwartier een openbare ruimte aangelegd. De openbare ruimte die op straatniveau gebruikt werd voor infrastructuur en logistiek werd terug gebracht op de tweede verdieping. Een bestraat plein met banken, prullebakken, verlichting en beplanting in bakken.

Radboudkwartier 1970

Radboudkwartier 1970
April 2, 2013
Corio

Proeftuin van Corio in samenwerking met bewoners.
Corio, de eigenaar van het vastgoed van Hoog Catharijne, is vorig jaar samen met een aantal bewoners begonnen met een kleine moestuin op het dak van het Radboudkwartier. De proef vraagt om opschaling en de kunstmanifestatie Call of the Mall biedt de mogelijkheid omdat binnen het kunstproject te realiseren. Naast inhoudelijke en produktionele medewerking steunt Corio de TuinFabriek ook financieel.

April 2, 2013
Call of the Mall

Van 20 juni t/m 22 september 2013
Op een van de drukste knooppunten van Nederland vindt in de zomer van 2013 de internationale kunstmanifestatie Call of the Mall plaats. In Hoog Catharijne en op Utrecht Centraal Station zijn in de gangen, aan de wanden, op daken en ‘verborgen plekken’ nieuwe werken te zien van ruim 25 kunstenaars uit binnen- en buitenland. De tentoonstelling behandelt Hoog Catharijne als tijdscapsule en pressurecooker, waarin de grote veranderingen in de buitenwereld zich in het klein afspelen.Call of the Mall wordt georganiseerd door Stichting Kunst in het Stationsgebied in samenwerking met de Gemeente Utrecht.
Call of the Mall
De wereld verandert. Onze wereld wordt steeds technologischer en digitaler: ‘snel’ en ‘veel’ bepalen onze werkdag. We zijn voortdurend met elkaar verbonden door sociale media, maar hebben we nog wel echt contact? De financiële crisis, de verschuivende machten in Europa en de wereld: er zijn veel tegenstrijdige visies op hoe de wereld verandert en waar die veranderingen toe leiden.
Ook Hoog Catharijne verandert. Het 40-jarige complex wordt drastisch verbouwd. En ook haar toekomst is onzeker. Als we alles via internet kunnen kopen, waarom gaan we dan nog naar een winkel? En als we altijd en overal kunnen werken, waarom gaan we dan nog naar kantoor? Een nieuwe wereld tekent zich af en in die wereld zijn we zoekende. In de mini-samenleving die Hoog Catharijne is, proberen kunstenaars vat te krijgen op de veranderingen en houden zij ons een spiegel voor.
Hoog Catharijne
Hoog Catharijne roept direct sterke reacties op: you love it or you hate it. Toen het veertig jaar geleden geopend werd, was het Europa’s grootste overdekte winkelcentrum. Dankzij de bijzondere inrichting van het complex – met marmer, palmbomen, volières dakterrassen, kunst en een bronzen fontein, er was zelfs een theatertje - was een bezoek aan Hoog Catharijne een belevenis. De dame heeft in de loop van de tijd veel van haar grandeur verloren, en er vindt nu een grootscheepse renovatie plaats van het gehele stationsgebied. Call of the Mall vindt plaats op het hoogtepunt van de (ver)bouwing van Utrecht CS en Hoog Catharijne.
Kunst op de drukste plekken van Nederland
Kunst in Hoog Catharijne en Utrecht CS moet zich manifesteren op een plaats vol sociale, politieke en culturele betekenissen en spanningen. Het is een plek waar alles om aandacht schreeuwt en iedereen wat anders te doen heeft. Een aantal werken zal direct in het oog springen, zoals Celestial Teapot van Lily van der Stokker en een spectaculaire 'touwfontein' van het Londense vormgeverscollectief Troika. Andere werken bieden het publiek de kans een kijkje te nemen op gewoonlijk afgesloten plekken als de daken en expeditiekelder. Een nieuwe film van Gabriel Lester is te zien in het Mirliton theater. De tentoonstelling biedt ook een programma van eenmalige performances en voorstellingen. En voor wie na het zien van de kunstwerken zelf aan de slag wil, wordt in samenwerking met het Centraal Museum drie maanden lang een Werkplaats geopend op het Jaarbeursplein.
Nieuwe werken
Kunstenaars als Christian Jankowski, Wilfredo Prieto, Robbie Cornelissen, Nathan Coley, Pilvi Takala, Gabriel Lester, Melle Smets, Lily van der Stokker, John Miller, Troika, Bik Van der Pol, Sylvie Fleury, Matthew Darbyshire, Krijn de Koning, Henrik Vibskov, Ligna en vele andere nemen deel aan Call of the Mall. Zij ontwikkelen allen een nieuw werk.
February 6, 2013
eet, composteer, zaai, oogst, eet ...
Goedemiddag,
Het dak van Hoog Catharijne wordt nog groener! In navolging op onze pop-up tuin, realiseren we nu op het dak van de Radboudkantoren op organische wijze een eetbare tuin: de Tuinfabriek. Met compost van bedrijven en bewoners van Hoog Catharijne groeit er binnenkort sla, paprika, tomaat, pompoen, aardbeien, bietjes en nog veel meer op ons dak. Bijen zorgen voor stadshoning, kippen bewerken de aarde en voorzien ons van eieren. Leerlingen van de nabijgelegen basisschool zijn in de klas al druk bezig met het kweken van plantjes. Bewoners en bedrijven van Hoog Catharijne leveren groente- en fruitafval voor de tuin.
Kom naar de tuin!
Jullie zijn als kantoorbewoners van Hoog Catharijne van harte welkom in de tuin. Voor een eerste kennismaking zien we jullie graag op maandag 13 mei tussen 12.30 en 13.00 uur. Het is ook mogelijk om op zaterdag 11 mei om 11.00 uur te komen als de appartementenbewoners komen tuinieren.
Groene vingers?
De dieren zijn niet de enigen die de tuin onderhouden. Ook bewoners en kantoormedewerkers dragen een steentje bij. Om samen in de zomer te kunnen genieten van een tuin vol kleurrijke gewassen en natuurlijk een oogstfeest in september. Dus kom langs en steek ook zelf de handen uit de mouwen. Denk aan water geven, onkruid wieden, schoffelen…. Er komt een speciaal clubhuis met gereedschap waar je kunt zien wat je kunt doen. Lekker genieten van het mooie voorjaarsweer kan natuurlijk ook. Even iets anders aan het einde van een drukke werkdag. Of een ontspannen moment buiten in de lunchpauze.
Op www.detuinfabriek.org is te zien wanneer er getuinierd kan worden en wat er allemaal staat te gebeuren. De Tuinfabriek is een initiatief van ontwerper Ester van de Wiel en maakt deel uit van de kunstmanifestatie Call of the Mall. De realisatie geschiedt in samenwerking met Corio.
Graag tot ziens in de Tuinfabriek!
Met vriendelijke groeten,
Ilona Timmers
Centre Manager Offices